Με την ανάληψη των καθηκόντων της μετά τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, η Επιτροπή Εργασίας της Βουλής έχει μπροστά της πολλά και σημαντικά θέματα για τους εργαζόμενους και την κοινωνία ευρύτερα. Ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΑΚΕΛ Άντρος Καυκαλιάς μιλά στο ΕΒ για τις προτεραιότητες της Επιτροπής και τονίζει πως είναι αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση για υιοθέτηση μηχανισμού καθορισμού κατώτατου μισθού κατ’ επάγγελμα, καθώς και για ελάχιστους όρους απασχόλησης, εκεί και όπου οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις, οι οποίες δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Μιλά επίσης για το κράτος πρόνοιας και τα σχετικά θέματα που συζητούνται στην Επιτροπή και σημειώνει ότι δυστυχώς, στην Κύπρο βρισκόμαστε πολύ μακριά από τη δημιουργία ενός πραγματικού κοινωνικού κράτους. Ενδεικτικό αυτής της κατάστασης, τονίζει, είναι οι αριθμοί που φανερώνουν, ότι οι δαπάνες που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2021 για την κοινωνική πρόνοια, καταγράφουν σημαντική μείωση σε σχέση με το 2020.
Ο Α. Καυκαλιάς σχολιάζει επίσης την αναφορά της Υπουργού Εργασίας για επέκταση του ορίου σύνταξης δηλώνει ξεκάθαρα ότι η επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης βρίσκει κάθετα αντίθετο το ΑΚΕΛ.
Συνέντευξη στον Σπύρο Σωτηρίου
Από την προεδρία της Επιτροπής Γεωργίας που είχατε στην προηγούμενη πενταετία, αναλάβατε τώρα την Επιτροπή Εργασίας. Με τα σημερινά δεδομένα και εν μέσω πανδημίας είναι πιο δύσκολη η διαχείριση των θεμάτων της Επιτροπής Εργασίας;
Σίγουρα η πανδημία έχει προκαλέσει αλυσιδωτά προβλήματα και στον τομέα της γεωργίας και στον αγροτικό κόσμο. Ασφαλώς και στο σύνολο των εργαζομένων. Η πανδημία ανέδειξε με έντονο τρόπο τις δομικές αδυναμίες του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου που εφαρμόζει εδώ και 8 χρόνια η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ.
Ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία, τους εργαζόμενους, τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τους συνταξιούχους, είναι στις προτεραιότητες μας. Ο καθορισμός κατώτατου μισθού κατ’ επάγγελμα, η υποχρέωση των εργοδοτών να εφαρμόζουν τη συμφωνημένη συλλογική σύμβαση, ο καθορισμός των χαρακτηριστικών της μισθωτής απασχόλησης, οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό και η κατάργηση της αναλογιστικής μείωσης (πέναλτι) του 12%, η αύξηση των χαμηλών συντάξεων, η αύξηση της άδειας μητρότητας και της γονικής άδειας, η επέκταση και η βελτίωση των Ειδικών Σχεδίων Στήριξης Εργαζομένων λόγω πανδημίας, η καθυστέρηση που παρατηρείται στην εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα ΑμεΑ, όπως επίσης και η σοβαρή καθυστέρηση που παρατηρείται στην εξέταση των αιτήσεων των συντάξεων, αλλά και στην καταβολή των επιδομάτων από το Ταμείο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων και την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας(Ε.Ε.Ε.), αποτελούν ζητήματα που πρέπει να τύχουν άμεσης διαχείρισης.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες της Επιτροπής αυτή την περίοδο;
Θεωρώ πως είναι αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση για υιοθέτηση μηχανισμού καθορισμού κατώτατου μισθού κατ’ επάγγελμα, καθώς και για ελάχιστους όρους απασχόλησης, εκεί και όπου οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις, οι οποίες δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Επιβάλλονται αλλαγές στο συνταξιοδοτικό για αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που προκύπτουν, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του ΤΚΑ. Κάποια από τα πολύ σημαντικά ζητήματα που εκκρεμούν είναι η κατάργηση της αναλογιστικής μείωσης (πέναλτι) του 12% η αύξηση των χαμηλών συντάξεων, όπως επίσης και η ρύθμιση της Σύνταξης Ανικανότητας.
Το ΑΚΕΛ, από το 2013, κατέθεσε πρόταση νόμου, με την οποία επιχειρείται η διόρθωση μιας σοβαρής αδικίας σε βάρος των ασφαλισμένων στο ΤΚΑ, οι οποίοι ενώ κρίνονται ως ανίκανοι για εργασία (από το Ιατροσυμβούλιο), εντούτοις δεν είναι δικαιούχοι σε σύνταξη ανικανότητας, λόγω του ότι τα τελευταία δύο χρόνια, είτε δεν εργάζονταν, είτε ήταν με μακροχρόνια ασθένεια και έτσι δεν πληρούν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις που τίθενται μέσα από την υφιστάμενη νομοθεσία. Η πρόταση αυτή ψηφίστηκε σε νόμο και αναφέρθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τα πιο πάνω καθώς και άλλα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, και δη τις ευάλωτες ομάδες θα μας απασχολήσουν επιστάμενα την επόμενη περίοδο.
Πόσο σημαντική είναι η Επιτροπή Εργασίας για τη διαμόρφωση των νομοσχεδίων που καταθέτει η κυβέρνηση; Μπορούν να γίνουν τροποποιήσεις προς όφελος των εργαζομένων δεδομένου ότι πρόκειται για μια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση με αντεργατική πολιτική; Ποια είναι τα σημαντικότερα νομοσχέδια που θα συζητηθούν στο επόμενο χρονικό διάστημα;
Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας βρίσκονται το νομοσχέδιο περί Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος σχετικά με τα Ιατροσυμβούλια. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο το οποίο υιοθετεί στην ουσία μέρος της πρότασης νόμου που καταθέσαμε, ως ΑΚΕΛ και ψηφίστηκε στην προηγούμενη σύνοδο η οποία ωστόσο έγινε αναφορά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στο Ανώτατο.
Το νομοσχέδιο αυτό θα συζητηθεί το Σεπτέμβριο με την επανέναρξη των εργασιών της Βουλής.
Επίσης, ως ΑΚΕΛ, επιμένουμε στην ολοκλήρωση του κοινωνικού διαλόγου για το πολύ σημαντικό νομοσχέδιο που αφορά στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση αφερεγγυότητας του εργοδότη.
Στο πινάκιο των εκκρεμοτήτων της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας, βρίσκεται και ένα εναρμονιστικό νομοσχέδιο που αφορά στον Έλεγχο Αναλογικότητας πριν από τη Θέσπιση Νέας Νομοθετικής Κατοχύρωσης των Επαγγελμάτων. Απ’ εκεί και πέρα αναμένουμε, μεταξύ άλλων και την κατάθεση του νομοσχεδίου για την επέκταση της άδειας μητρότητας, καθώς και εισαγωγή σχεδίου πληρωμένης γονικής άδειας.
Σε ποιο σημείο βρίσκεται η συζήτηση για τον καθορισμό κατώτατου μισθού;
Για το ΑΚΕΛ είναι αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση για υιοθέτηση μηχανισμού καθορισμού κατώτατου μισθού κατ’ επάγγελμα. Ιδιαίτερα, μέσα σ’ αυτές τις πολύ δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες επιβάλλεται η νομοθετική ρύθμιση που να περιλαμβάνει τη θέσπιση μηχανισμού τριμερούς διαβούλευσης και διαπραγμάτευσης μέσα από τον οποίο θα διαμορφώνονται ελάχιστοι όροι μισθών και βασικών εργασιακών δικαιωμάτων (13ος μισθός, Ταμείο Προνοίας, υπερωρίες, αργίες) για όσους εργαζόμενους δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Εκφράζουμε την απογοήτευση μας για το γεγονός ότι η κυβέρνηση παραπέμπει τη συζήτηση του θέματος, όταν και εφόσον μειωθεί η ανεργία στο 5%. Είναι όμως ακριβώς τώρα και όχι στο αόριστο μέλλον, που απαιτείται προστασία των εργαζομένων, αφού η υψηλή ανεργία ασκεί πιέσεις στους μισθούς.
Δημοσιεύτηκε στον Τύπο ότι με οδηγία της ΕΕ θα κατατεθεί από την κυβέρνηση νομοσχέδιο για την τηλεργασία. Πρέπει να ανησυχούν οι εργαζόμενοι για τυχόν προσπάθεια περαιτέρω απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων;
Η πανδημία έχει κινήσει γρηγορότερα τις διαδικασίες που ήδη είχαν δρομολογηθεί για ένταξη της τηλεργασίας, ως μια ευέλικτη μορφή απασχόλησης φιλική προς τους εργαζόμενους. Η αλήθεια όμως που βίωσαν οι εργαζόμενοι με αυτή την μέθοδο το προηγούμενο διάστημα μαρτυρεί μια πολύ διαφορετική εικόνα. Αρκετές ώρες απλήρωτης εργασίας, αυξημένο άγχος καθώς και διατάραξη της ενδοοικογενειακής ισορροπίας.
Στις 21 Ιανουαρίου του 2021, εγκρίθηκε σχετικό ψήφισμα στο Ευρωκοινοβούλιο που καλεί την Επιτροπή να καταθέσει νομοθετική πρόταση για τη θεσμοθέτηση του δικαιώματος στην αποσύνδεση. Πιο συγκεκριμένα στο δικαίωμα των εργαζομένων να αποσυνδέονται από τα ψηφιακά και επικοινωνιακά εργαλεία μετά τη λήξη του χρόνου εργασίας τους. Την ίδια ώρα όμως η έκθεση μιλάει για περιορισμό και όχι εξάλειψη των ανεπιθύμητων συνεπειών. Θεωρεί ως πανάκια ότι το μέσο επίτευξης (ή ελέγχου) της αποσύνδεσης είναι μέσα από την μέτρηση της εργάσιμης μέρας από την εργοδοσία αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες. Με τον τρόπο αυτό ανοίγει τις κερκόπορτες της συνεχούς παρακολούθησης των εργαζομένων και επομένως της εντατικοποίησης της παραγωγής και εκμετάλλευσης.
Έχοντας, υπόψη, όλα τα πιο πάνω και ανησυχώντας για τις συνέπειες για τους εργαζόμενους, ως ΑΚΕΛ, έχουμε εγγράψει αυτεπάγγελτο θέμα και θα συζητηθεί στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή με θέμα «Οι συνέπειες της τηλεργασίας και της εξ αποστάσεως εργασίας για τους εργαζόμενους».
Στην Επιτροπή Εργασίας συζητούνται και τα νομοσχέδια που αφορούν το κράτος πρόνοιας και πολλές φορές γίνονται έντονες συζητήσεις λόγω της αντιλαϊκής προσέγγισης της κυβέρνησης. Υπάρχει κράτος πρόνοιας ή τείνει να καταργηθεί από την παρούσα κυβέρνηση;
Δυστυχώς, στην Κύπρο βρισκόμαστε πολύ μακριά από τη δημιουργία ενός πραγματικού κοινωνικού κράτους. Ενδεικτικό αυτής της κατάστασης είναι οι αριθμοί που φανερώνουν, ότι οι δαπάνες που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2021 για την κοινωνική πρόνοια, καταγράφουν σημαντική μείωση σε σχέση με το 2020. Συγκρινόμενοι, δε, με το 2013, οι δαπάνες είναι κατά 70 εκ μειωμένες. Την ίδια ώρα, επίσημα στοιχεία της Eurostat για το 2019 καταδεικνύουν ότι στην Κύπρο το ποσοστό φτώχειας (22,3%) εξακολουθεί να παραμένει πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ.
Ο δείκτης κοινωνικής ανισότητας γιγαντώνεται. Το δικαίωμα στη στέγη απειλείται όσο ποτέ προηγουμένως, ανθρώπινες ζωές χάνονται ή αφήνονται στην μοίρα τους, λόγω απουσίας δομών και της αδυναμίας των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας να παρέχουν την απαιτούμενη στήριξη, τα ΑμεΑ και ειδικότερα τα παιδιά με μέτρια αναπηρία στερούνται της αναγκαίας στήριξης της κυβέρνησης. Η αδυναμία του κράτους να δημιουργήσει δομές παιδικής προστασίας και μακροχρόνιας φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία είναι ένα ακόμη παράδειγμα που επιβεβαιώνει τις αδυναμίες στη λειτουργία του κράτους πρόνοιας. Ως ΑΚΕΛ, πιστεύουμε ότι η μεγαλύτερη επένδυση που έχει ανάγκη ο τόπος σήμερα είναι ένα σύγχρονο κοινωνικό κράτος, για αυτό και διεκδικούμε επανασχεδιασμό της κοινωνικής πολιτικής.
Πως σχολιάζεται τις δηλώσεις της Υπουργού Εργασίας ενώπιον της Επιτροπής για αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης;
Επιβάλλεται μια ολοκληρωμένη, σφαιρική μελέτη για τις συντάξεις και αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων που προκύπτουν, διασφαλίζοντας σε κάθε περίπτωση τη βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Την ώρα, λοιπόν, που παραμένει ανοικτός ο διάλογος γι’ αυτό το θέμα στο Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, την ώρα που η άδικη και ισοπεδωτική ρύθμιση του πέναλτι του 12% για τη συνταξιοδότηση στο 63Ο έτος παραμένει, την ώρα που όλοι όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα και δεν επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν στο 63ο έτος, αποστερούνται επιδομάτων από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ασθενείας, ανεργιακό), η όποια συζήτηση για επέκταση της συντάξιμης ηλικίας συνιστά πρόκληση για την κοινωνία.
Ξεκάθαρα δηλώνουμε ότι η επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης μας βρίσκει κάθετα αντίθετους.
