Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων καθιερώθηκε για πρώτη φορά με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 4 Δεκεμβρίου του 2000 και πρωτογιορτάστηκε στις 20 Ιουνίου 2001, με αφορμή τα 50 χρόνια από την υπογραφή της «Συνθήκης για το καθεστώς των προσφύγων».
Η Συνθήκη αυτή προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη σύσταση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, η οποία ήταν επιφορτισμένη να βοηθήσει στη μετεγκατάσταση των 1,2 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που είχαν μείνει άστεγοι εξαιτίας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι πρόσφυγες είναι οι άνθρωποι που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιστρέψουν στις χώρες τους, εξαιτίας βάσιμου φόβου δίωξης, με βάση τη φυλή, το θρήσκευμα, τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, την εθνικότητά τους ή τη συμμετοχή τους σε μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Ο αριθμός των ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο, τις διώξεις και τις συγκρούσεις ξεπέρασε σήμερα τα 70 εκατομμύρια. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό που έχει δει ποτέ η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και αντιλαϊκές πολιτικές οδηγούν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον τόπο τους
Την αλληλεγγύη και στήριξή τους στους πρόσφυγες εκφράζουν Οργανώσεις και στην Κύπρο.
Συγκεκριμένα, το ΑΚΕΛ, η ΠΕΟ, η ΕΔΟΝ, η ΠΟΓΟ, η ΕΚΑ, η Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών, η Προοδευτική Κίνηση Δασκάλων και Νηπιαγωγών, η ΠΣΕ, η ΚΙΣΑ, η Αριστερή Πτέρυγα, η Εργατική Δημοκρατία, η Νέα Διεθνιστική Αριστερά, η Πρωτοβουλία ενάντια στη Φασιστική Απειλή, ο Σύνδεσμος Φιλίας Κύπρου-Παλαιστίνης και η Οργάνωση Cyprus Stop Trafficking συνδιοργανώνουν εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί σήμερα Παρασκευή, 19 Ιουνίου στις 6μ.μ. στην Πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία.
Στην εκδήλωση θα απευθύνουν χαιρετισμούς η Αθηνά Καρυάτη εκ μέρους των διοργανώτριων Οργανώσεων και εκπρόσωπος προσφύγων και μεταναστών. Κύριος ομιλητής θα είναι ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού. Θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
Όπως τονίζουν στην κοινή τους διακήρυξη οι συνδιοργανώτριες Οργανώσεις «οι γενεσιουργές αιτίες – το ίδιο το σύστημα με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τις αντιλαϊκές πολιτικές του – που οδηγούν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον τόπο και την οικογένεια τους, όχι μόνο δεν εξαλείφονται, αλλά αυξάνονται και εξαναγκάζουν όλο και περισσότερους στην προσφυγιά και τη μετανάστευση. Και πέραν τούτου, οι ίδιοι κυρίαρχοι κύκλοι που ευθύνονται για αυτή την κατάσταση, με πρωτοστάτες τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και κράτη μέλη της, προωθούν αντιμεταναστευτικές πολιτικές και ρατσιστικές ρητορικές, καταδικάζοντας αυτούς τους ανθρώπους στη φτώχεια και την εκμετάλλευση. Κτίζονται τείχη, σε ξηρά και θάλασσα, για να εμποδίσουν μετανάστες και πρόσφυγες να περάσουν σε στέρεο και ασφαλές έδαφος. Είναι χιλιάδες αυτοί που πνίγονται κάθε χρόνο στη θάλασσα προσπαθώντας να βρουν ένα ασφαλές καταφύγιο αφού είναι η μόνη επιλογή που τους έχει απομείνει. Ακόμη και όταν καταφέρνουν να φτάσουν κάπου, αντιμετωπίζουν το θεσμικό ρατσισμό και τον αποκλεισμό, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον εξαναγκασμό σε επιστροφή τους σε «ασφαλείς χώρες».
Με τέτοιες πολιτικές ενισχύονται και αυξάνονται οι ακροδεξιές, νεοναζιστικές και φασιστικές οργανώσεις και κόμματα, που εντείνουν τις επιθέσεις τους και ασκούν καθημερινά εγκλήματα και βία ενάντια σε προσφυγικές και μεταναστευτικές ομάδες και σε όσους τους συμπαραστέκονται.
Στον εθνικισμό, τη ξενοφοβία, το ρατσισμό έχουν στραφεί και κόμματα της κεντροδεξιάς, τα οποία έχουν υιοθετήσει έναν πολιτικό λόγο που προσπαθεί να φορτώσει στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ιδιαίτερα τους μουσουλμάνους, την ευθύνη για την ανεργία, τη φτωχοποίηση και όλα τα μεγάλα και μικρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη».
Όχι στην Ευρώπη-φρούριο!
«Στην ίδια μας τη χώρα, συνεχίζουν οι Οργανώσεις στη διακήρυξή τους, ακροδεξιοί, εθνικιστές και φασίστες σηκώνουν κεφάλι και προσπαθούν να επιβάλουν τις ρατσιστικές και εθνικιστικές τους πολιτικές πατώντας πάνω στην ανοχή και τη στήριξη από τα δεξιά κόμματα. Σημαντική ευθύνη έχει η κυβέρνηση ΔΗΣΥ-Αναστασιάδη, η οποία, με την απαράδεκτη ρητορική της και τα αυταρχικά μέτρα που προτείνει και εφαρμόζει, αντί μιας αποτελεσματικής ανθρωπιστικής αντιμετώπισης του προσφυγικού, δημιουργεί πανικό και φόβο και προάγει την ξενόφοβη και ρατσιστική υστερία στην κοινωνία.
Δηλώνουμε την κάθετη αντίθεσή μας στην Ευρώπη-φρούριο, στην Ευρώπη των φραχτών και των προσφυγικών στρατοπέδων συγκέντρωσης, στην Ευρώπη του ρατσισμού και του αποκλεισμού. Στεκόμαστε αλληλέγγυοι στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, απαιτούμε την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων τους και την καταπολέμηση της εκμετάλλευσης και των διακρίσεων εναντίον τους. Απαιτούμε την κατάργηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης στα οποία έχουν μετατραπεί τα Κέντρα Προσωρινής Υποδοχής στην Κύπρο.
Η Κύπρος έχει βιώσει τη φρίκη του πολέμου, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά και βιώνει ακόμη τις συνέπειες του διαχωρισμού και της κατοχής. Γνωρίζουμε πολύ καλά τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας. Δεν πρέπει λοιπόν να επιτρέπουμε ή να ανεχόμαστε τη θυματοποίηση ανθρώπων που αναζητούν σανίδα σωτηρίας στον τόπο μας.
Ενώνουμε τη φωνή μας με τις προοδευτικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο και καλούμε όλες τις προοδευτικές οργανώσεις, τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που ζουν στην Κύπρο, καθώς και τον κάθε πολίτη, να φωνάξουν μαζί μας για την ειρήνη, τη δημοκρατία, την ίση μεταχείριση, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνική αλληλεγγύη.
Όλοι και όλες μαζί, Κύπριοι, μετανάστες και πρόσφυγες, διαδηλώνουμε για να απαιτήσουμε τήρηση του καθεστώτος προστασίας, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και να φωνάξουμε ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό».
Η πανδημία επιδείνωσε τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων και αύξησε την ξενοφοβία
Επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης προσφύγων και αιτητών ασύλου εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού και των προσπαθειών για στήριξη της ομαλής ένταξης τους στην κυπριακή κοινωνία, διαπιστώνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ στην Κύπρο. Τα δυσμενή αυτά δεδομένα επιβεβαιώνουν και οι μαρτυρίες που έδωσαν οι ίδιοι οι πρόσφυγες και αιτητές ασύλου που πήραν μέρος στην τελική δημοσιογραφική διάσκεψη της εκστρατείας «Aware», που συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ και την Κυπριακή Δημοκρατία.
Μιλώντας στη δημοσιογραφική διάσκεψη που έγινε στις 2 Ιουνίου μέσω διαδικτύου, η Αντιπρόσωπος της Υπάτης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες στην Κύπρο Katjia Saha επεσήμανε ότι «οι κύριες εστίες ανησυχίας στην Κύπρο έχουν να κάνουν με την πρόσβαση των αιτητών ασύλου στο έδαφος» των ελευθέρων περιοχών της Κύπρου, «με τις διαδικασίες ασύλου» που έχουν περαιτέρω επιβραδυνθεί και «την απόφαση για μεταφορά ευάλωτων αιτητών ασύλου για άγνωστο χρόνο σε κέντρα υποδοχής όπου παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού…». Παράλληλα η Υπάτη Αρμοστεία διαπιστώνει αύξηση της ξενοφοβίας, επιδείνωση των συνθηκών στέγασης και προβλήματα στην πρόσβαση στο σύστημα υγείας.
Την ανάγκη για κάλυψη των βασικών αναγκών επιβίωσής τους, με κύρια τη στέγαση, αλλά και για συμμετοχή σε προγράμματα ένταξης για πρόσβαση στην εργασία, αξιοποίηση των δεξιοτήτων τους, διδασκαλία της γλώσσας της χώρας υποδοχής, ανέδειξαν οι πρόσφυγες και αιτητές ασύλου που συμμετείχαν στην δημοσιογραφική διάσκεψη.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια με τη συνδρομή της Ύπατης Αρμοστείας και τη συνεργασία της κυβέρνησης για να υπάρξει ροή πληροφόρησης προς τις κοινότητες των προσφύγων και μεταναστών σε διάφορες γλώσσες για τη λήψη προληπτικών μέτρων υγείας και για την εφαρμογή των περιορισμών. Όμως, σύμφωνα με όσα έχουν λεχθεί στη δημοσιογραφική διάσκεψη, οι δυνατότητες αρωγής ευάλωτων προσώπων από τις υπηρεσίες του κράτους ήταν περιορισμένες, ενώ επηρεάστηκε και η διαδικασία εξέτασης αιτήσεων ασύλου.
Από την έντυπη έκδοση του Εργατικού Βήματος
