Συμπληρώνονται την 1η Ιουνίου τέσσερα χρόνια από την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας για το οποίο η ΠΕΟ με συνέπεια και σταθερότητα έδωσε μάχη και στάθηκε απέναντι στις προσπάθειες για αλλαγή της φιλοσοφίας του σε πολυασφαλιστικό. Η εφαρμογή του ΓΕΣΥ ήταν μια κοινωνική ανάγκη που αφορούσε τους εργαζόμενους, τους χρόνια πάσχοντες, τους συνταξιούχους και ολόκληρη την κοινωνία.
Ταυτόχρονα όμως το Σύστημα χρήζει βελτιώσεων αλλά και συνεχούς βελτίωσης για να ανταποκρίνεται στις ανάγκες που υπάρχουν. Συγκεκριμένα, η ΠΕΟ ζητά μεταξύ άλλων να βρεθεί λύση για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για κάποιες κατηγορίες δικαιούχων, όπως είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που πριν από την εφαρμογή του καλύπτονταν από τα κρατικά νοσηλευτήρια. Επίσης πρέπει να ενταχθούν στο σύστημα όλα τα φάρμακα, ιδιαίτερα τα καινοτόμα, να αυξηθεί ο αριθμός των ΤΑΕΠ και ο αριθμός των κέντρων που προσφέρουν αποκατάσταση και να ενταχθεί και η μακροχρόνια φροντίδα.
Με αφορμή τα τέσσερα χρόνια εφαρμογής του ΓΕΣΥ η Γ.Γ. της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους μίλησε στο Εργατικό Βήμα, τονίζοντας τη σημασία αυτής της κοινωνικής κατάκτησης για τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Υπογράμμισε επίσης τις θέσεις της ΠΕΟ για την περαιτέρω βελτίωση του Συστήματος αλλά και την πορεία αυτονόμησης των κρατικών νοσηλευτηρίων.
Ερ: Η ΠΕΟ αγωνίστηκε για χρόνια για την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας. Πώς κρίνετε την μέχρι σήμερα πορεία του αυτά τα τέσσερα χρόνια;
Απ: Η ΠΕΟ με συνέπεια και σταθερότητα έδωσε τη μάχη για την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας και σταθήκαμε απέναντι στις προσπάθειες της διακυβέρνησης Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ να αλλάξει τη φιλοσοφία του σε πολυασφαλιστικό και νιώθουμε δικαιωμένοι. Ταυτόχρονα, νιώθουμε ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι ενωμένες οι Συνδικαλιστικές και κοινωνικές οργανώσεις των ασθενών δημιούργησαν την κοινωνική συμμαχία, η οποία με την προσπάθεια και τον αγώνα της οδήγησε στην εφαρμογή του ΓΕΣΥ που συμπληρώνει 4 χρόνια. Ήταν μια κοινωνική ανάγκη που αφορούσε τους εργαζόμενους, τους χρόνια πάσχοντες, τους συνταξιούχους. Ταυτόχρονα ήταν μια βασική αρχή που αφορά το δικαίωμα κάθε πολίτη, ανεξάρτητα από το εισόδημά του, να έχει πλήρη πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Άρα εμείς θεωρούμε ότι το ΓΕΣΥ πέτυχε τον πρώτο του στόχο, δηλαδή να δώσει ισότιμη και καθολική πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες σε όλους τους πολίτες χωρίς να καθορίζει η οικονομική τους κατάσταση τις υπηρεσίες υγείας που θα έχουν.
Μπορούμε να πούμε ότι η πορεία του ΓΕΣΥ μέχρι σήμερα, και εξαιτίας της πανδημίας που ήρθε λίγο μετά την εφαρμογή του, δικαιώνει την ορθότητα των θέσεων μας, παρά την κινδυνολογία που κάποιοι καλλιεργούσαν σκόπιμα.
Ερ.: Χρήζει βελτίωσης το ΓΕΣΥ όπως είναι σήμερα; Και αν ναι, σε ποιους τομείς;
Απ.: Αναμφίβολα ένα σύστημα υγείας πάντα θα χρειάζεται βελτιώσεις. Εμείς βλέπουμε το ΓΕΣΥ με την ίδια λογική που βλέπουμε και το σύστημα Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Οποιοδήποτε σύστημα θέλει να λειτουργεί με βάση τα σημερινά δεδομένα ποτέ δεν πρέπει να μένει στατικό, γιατί και οι ανάγκες στον τομέα της υγείας αλλάζουν, εφαρμόζονται καινούριες θεραπείες, εισάγονται καινοτόμα φάρμακα και καινούριες διαδικασίες. Το ΓΕΣΥ πρέπει λοιπόν να προχωρά όπως προχωρά και η ιατρική.
Επομένως είναι διαχρονική η ανάγκη να υπάρχει βελτίωση και να εντάσσονται καινούριες υπηρεσίες υγείας.
Σε ότι αφορά το σημείο στο οποίο βρίσκεται σήμερα το ΓΕΣΥ, ως ΠΕΟ ζητούμε να βρεθεί μια λύση για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για κάποιες κατηγορίες δικαιούχων, όπως είναι οι χαμηλοσυνταξιούχοι που πριν από την εφαρμογή του καλύπτονταν από τα κρατικά νοσηλευτήρια. Ήδη η ΕΚΥΣΥ έχει θέσει το θέμα στη νέα Υπουργό Υγείας ζητώντας στα πλαίσια και της κοινωνικής πολιτικής του κράτους να ελαφρύνει τους χαμηλοσυνταξιούχους από αυτό το σημαντικό κόστος.
Σημαντικό είναι επίσης να ενταχθούν στο σύστημα όλα τα φάρμακα, ιδιαίτερα τα καινοτόμα που έχουν στόχο να αντιμετωπίσουν δύσκολα προβλήματα υγείας. Ταυτόχρονα, πρέπει οπωσδήποτε να αυξηθεί ο αριθμός των ΤΑΕΠ καθώς και ο αριθμός των κέντρων που προσφέρουν αποκατάσταση. Αναγκαία είναι και η ένταξη στο σύστημα και της μακροχρόνιας φροντίδας, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους. Άλλωστε αυτές οι υπηρεσίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους εργαζόμενους και το ΓΕΣΥ και οι υπηρεσίες που παρέχει πρέπει να συμβαδίζουν με τις ανάγκες της κοινωνίας.
Σε ότι αφορά τους προσωπικούς γιατρούς, θεωρούμε ότι είναι ανάγκη να αποκτήσουν το ρόλο που πρέπει να έχουν στο σύστημα, να καθοδηγούν σωστά τους ασθενείς που έχουν στις λίστες τους για τις υπηρεσίες υγείας που πρέπει να λάβουν και τον χρόνο κατά τον οποίο πρέπει να τις λαμβάνουν και να ανταποκρίνονται στα αιτήματα των ασθενών τους όταν αυτά μπορούν να τεκμηριωθούν επιστημονικά.
Εμείς και μέσα από τη συμμετοχή μας στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) έχουμε τονίσει πάρα πολλές φορές ότι χρειάζεται να υπάρχει μια συνεχής εκστρατεία επιμόρφωσης και των προσωπικών γιατρών και των δικαιούχων του συστήματος. Το σύστημα στηρίζεται σε δύο βασικούς άξονες: Τις εισφορές και την παροχή υπηρεσιών υγείας όταν τις έχουν ανάγκη οι δικαιούχοι. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει σωστή κουλτούρα των δικαιούχων και σωστή ανταπόκριση των παρόχων υγείας.
Ως ΠΕΟ θεωρούμε επίσης ότι πρέπει να αναπτυχθεί και ο έλεγχος και εποπτείας του συστήματος για να μην υπάρχουν καταχρήσεις που στο τέλος της ημέρας αποβαίνουν σε βάρος του συστήματος και της δυνατότητάς του να εντάσσει καινούριες υπηρεσίες. Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται σωστή εποπτεία ώστε να παρακολουθείται ότι οι πάροχοι λειτουργούν με τον ορθό τρόπο και δεν ζημιώνουν το σύστημα.
Βέβαια, μιλώντας για το ΓΕΣΥ πρέπει να μιλήσουμε και για την ευθύνη του ίδιου του Υπουργείου Υγείας ως υπεύθυνου για την πολιτική στα ζητήματα υγείας. Ιδιαίτερα πρέπει να σταθούμε στην ανάγκη το Υπουργείο να θέσει πρότυπα και ποιοτικά κριτήρια σε ότι αφορά τους παρόχους υγείας και να κάνει ένα συνολικό σχεδιασμό για τις ανάγκες της χώρας σε υποδομές υγείας. Εμάς μας ανησυχεί το φαινόμενο του πολλαπλασιασμού των παρόχων υγείας χωρίς να τίθενται κριτήρια αφού αυτό οδηγεί σε περαιτέρω μεγέθυνση του ιδιωτικού τομέα της υγείας σε βάρος του δημόσιου τομέα. Αυτό αν το δούμε σε συνάρτηση με το ότι δυστυχώς δεν έγινε η αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων όπως εμείς την εννοούμε, δηλαδή διοικητική και λειτουργική που θα βοηθά στην άμεση και έγκαιρη ανταπόκριση στις ανάγκες των πολιτών. Αντίθετα βλέπουμε τον ιδιωτικό τομέα να πολλαπλασιάζεται και τον δημόσιο να έχει τρομερές ελλείψεις με αποτέλεσμα να μην μπορεί να παίξει τον παράγοντα πιλότο που πρέπει, θέτοντας τα πρότυπα και καθορίζοντας την ποιότητα που θα αναγκάζει τον ιδιωτικό τομέα να ακολουθεί. Τονίζουμε ότι το Υπουργείο Υγείας δεν πρέπει να θεωρεί ότι δεν έχει ρόλο να παίξει μέσα στο γενικό σύστημα υγείας και απλά να μοιράζει ευθύνες στον ΟΑΥ και στον ΟΚΥΠΥ. Αντίθετα, πρέπει να σχεδιάζει στρατηγικά τις υπηρεσίες υγείας που χρειαζόμαστε και να θέτει τα πρότυπα.
Ερ.: Μιλώντας για την αυτονόμηση των κρατικών νοσηλευτηρίων, θεωρείτε ότι θα κερδηθεί το στοίχημα;
Απ.: Δυστυχώς εξαιτίας των Διοικητικών Συμβουλίων του ΟΚΥΠΥ που διορίζονταν από την προηγούμενη κυβέρνηση, δεν λειτούργησε η αυτονόμηση όπως πρέπει να λειτουργήσει. Για εμάς η αυτονόμηση έχει να κάνει με τη δημιουργία ενός μοντέλου που να έχει τη δυνατότητα να είναι πιο ευέλικτο και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες. Αυτονόμηση για εμάς δεν είναι να κοιτάζουμε μόνο τα έσοδα και τα έξοδα και να αφαιρούμε υπηρεσίες υγείας επειδή είναι κοστοβόρες. Αντίθετα, κρίνουμε αρνητικά το γεγονός ότι δεν εκμεταλλεύτηκε ο ΟΚΥΠΥ τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που είχαν τα δημόσια νοσηλευτήρια, αφού είχαν δομές και διαδικασίες που ήταν ολοκληρωμένες και ορθές και αυτό στο οποίο έπρεπε να επενδύσουν ήταν ο τεχνολογικός εξοπλισμός, η διαφοροποίηση των διαδικασιών ώστε να γίνουν πιο ευέλικτα, το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό και γενικά το ανθρώπινο δυναμικό ώστε να προστεθούν υπηρεσίες μοναδικές και αναγκαίες για να έχουμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας. Θεωρούμε ότι το δημόσιο μπορεί να δώσει καλύτερα αυτές τις υπηρεσίες. Αντί όμως να γίνει αυτό, αφέθηκαν τα δημόσια νοσηλευτήρια με σοβαρές ελλείψεις, τις οποίες τρέχει να καλύψει ο ιδιωτικός τομέας λόγω και των πρόσθετων εσόδων που θα αποκομίσει. Άρα βλέπουμε μια αντίληψη της αυτονόμησης που έχει να κάνει με ισολογισμό και όχι με την παροχή καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών.
Ερ.: Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις των Συντεχνιών για την συνομολόγηση Συλλογικής Σύμβασης στον ΟΚΥΠΥ;
Απ.: Υπάρχει πρόβλημα στις Εργασιακές Σχέσεις στον ΟΚΥΠΥ αφού ουσιαστικά από το 2017 ξεκινήσαμε μια προσπάθεια για ρύθμιση των Εργασιακών Σχέσεων για όλο το προσωπικό ώστε να μην υπάρχουν στα δημόσια νοσηλευτήρια εργαζόμενοι με προσωπικά συμβόλαια. Δυστυχώς σε αυτή μας την προσπάθεια αντιμετωπίσαμε άρνηση και κωλυσιεργία που ουσιαστικά δείχνει ότι δεν υπάρχει σωστή αντίληψη για το πώς πρέπει να λειτουργούν οι εργασιακές σχέσεις σε ένα ημιδημόσιο οργανισμό.
Τώρα, με τον διορισμό του νέου Δ.Σ. του ΟΚΥΠΥ από την κυβέρνηση, θα το καλέσουμε να πάρει θέση στο κοινό αίτημα των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων που είναι η συνομολόγηση Συλλογικής Σύμβασης που να προβλέπει κλίμακες μισθοδοσίας, προσαυξήσεις, διαδικασίες και δομές ανέλιξης, όπως δηλαδή συμβαίνει σε όλους του δημόσιους οργανισμούς στους οποίους λειτουργούν οι Συμβάσεις. Αν παρουσιαστεί το ίδιο κλίμα κωλυσιεργίας και άρνησης, εμείς δεν θα έχουμε άλλη επιλογή από το να υπερασπιστούμε το δικαίωμα των εργαζομένων του ΟΚΥΠΥ λαμβάνοντας δυναμικά μέτρα.
