Καλπάζει η ακρίβεια και η φτώχεια, ανύπαρκτα τα κοινωνικά μέτρα

375

Ρεπορτάζ Άντρη Μιχαήλ

Η φτώχεια κτυπά ξανά τις πόρτες εργαζομένων, ευάλωτων και χαμηλοσυνταξιούχων. Μετά την τραπεζική κρίση του 2013, ήρθε η υγειονομική κρίση λόγω της πανδημίας το 2021 η οποία συνδυάστηκε με την ενεργειακή και οικονομική κρίση που προκλήθηκε εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Όλες αυτές οι συσσωρευμένες κρίσεις του καπιταλιστικού συστήματος που δεν αντιμετωπίστηκαν με αντισταθμιστικά μέτρα από τις κυβερνήσεις προς τους πολίτες οδηγούν σταθερά προς μιας νέα ακόμη μεγαλύτερη οικονομική κρίση που θα αυξήσει περαιτέρω τα επίπεδα φτώχειας και ανέχειας στην χώρα μας, σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και παγκοσμίως. Τα σύννεφα πάνω από τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη πυκνώνουν. Εν μέσω σφοδρής ενεργειακής, αλλά και επισιτιστικής κρίσης,  οι ειδικοί εκτιμούν πως τα «σενάρια τρόμου» εξελίσσονται σιγά – σιγά σε μία πραγματικότητα. Στασιμοπληθωρισμός, παγκόσμια ύφεση, κρίση χρέους είναι λέξεις που κυριαρχούν το τελευταίο διάστημα στις δηλώσεις ειδικών. 

Δυστυχώς αυτά τα τρομακτικά σενάρια «κτυπούν» πάντοτε τους πιο αδύναμους που δεν είναι άλλοι από τους εργαζόμενους, τις κοινωνικά και οικονομικά ευάλωτες ομάδες και τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Το τσουνάμι ακρίβειας ξεκίνησε από το καλοκαίρι του 2021 με χιλιάδες νοικοκυριά να βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού αφού δεν μπορούν πλέον να έχουν ούτε τα βασικά. Αρχή έγινε με τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων για να έρθουν μετά οι παραφουσκωμένοι λογαριασμοί του ηλεκτρικού, οι αλυσιδωτές αυξήσεις σε αγαθά και υπηρεσίες και οι ελλείψεις στα σιτηρά και στις ζωοτροφές.

Σταδιακά αυξήθηκε ο πληθωρισμός, η ενεργειακή κρίση εντάθηκε ακόμη περισσότερο, οι αυξήσεις σε αγαθά και υπηρεσίες συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό και ήρθε σε όλο αυτό το γαϊτανάκι αυξήσεων να προστεθούν και οι αυξήσεις στα επιτόκια.

Η ΠΕΟ καλεί την κυβέρνηση να πάρει μέτρα

Η ΠΕΟ από την πρώτη στιγμή τονίζει τις δυσκολίες που δημιουργεί το κύμα αυξήσεων στα νοικοκυριά των εργαζομένων και στις ευάλωτες ομάδες. Έντονες είναι και οι προειδοποιήσεις εκ μέρους του ΑΚΕΛ, των συνδέσμων καταναλωτών κτλ. Η κυβέρνηση όμως κωφεύει στις προειδοποιήσεις και αδιαφορεί για το γεγονός ότι οι πολίτες δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

Ο Υπεύθυνος του Γραφείου Καταναλωτών της ΠΕΟ, Πιερής Πιερή, σε δηλώσεις του ανέφερε ότι η Συντεχνία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και πάρα πολύ καιρό και έχει καλέσει επανειλημμένως την κυβέρνηση να πάρει μέτρα όπως είναι η επιβολή πλαφόν στα καύσιμα αλλά δυστυχώς η κυβέρνηση κωφεύει.

Συγκεκριμένα, η ΠΕΟ έχει καταθέσει επανειλημμένα προτάσεις για την ελάφρυνση των καταναλωτών και πάταξη της αισχροκέρδειας ζητώντας τον τερματισμό της διπλής φορολογίας στα καύσιμα, την μείωση του ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, φάρμακα, την πλήρη επαναφορά της ΑΤΑ και επέκτασή της σε όλους τους εργαζόμενους ως μηχανισμού αποκατάστασης της αγοραστικής αξίας των μισθών, την λήψη μέτρων στήριξης χαμηλοσυνταξιούχων όπως η συμπερίληψη τους για όσο συνεχίζονται οι αυξήσεις στα καύσιμα στην ειδική διατίμηση του ηλεκτρικού ρεύματος, την μείωση του ΦΠΑ και άλλων τελών στο ηλεκτρικό ρεύμα για όσο καιρό συνεχίζεται το κύμα των αυξήσεων, την αξιοποίηση της δυνατότητας επιβολής πλαφόν στις τιμές βασικών καταναλωτικών προϊόντων, την εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά με την ενεργοποίηση των μηχανισμών του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας  και ιδιαίτερα της Υπηρεσίας  Προστασίας Καταναλωτή με σκοπό την προστασία των καταναλωτών από τα φαινόμενα αισχροκέρδειας καθώς και την αναθεώρηση της στεγαστικής πολιτικής με τη διεύρυνση των κριτηρίων και αύξηση των χορηγιών για όλα τα στεγαστικά σχέδια αφού η απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας λόγω του  αυξημένου  κόστους καθίσταται αδύνατη.  

Γ.Γ. ΠΕΟ: Απαιτούμε πλήρη απόδοση της ΑΤΑ για αποκατάσταση της αγοραστικής αξίας των μισθών

Η Γ.Γ. της ΠΕΟ Σωτηρούλα Χαραλάμπους από το βήμα του έκτακτου Παγκύπριου Συνεδρίου της ΠΕΟ για τον κατώτατο μισθό που πραγματοποιήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι ευάλωτες ομάδες λόγω των αυξήσεων στα καύσιμα, τον ηλεκτρισμό και τα βασικά καταναλωτικά αγαθά που κατατρώνε τα εισοδήματα. 

«Τα μέτρα που μέχρι τώρα εφάρμοσε η κυβέρνηση ήταν περιστασιακά και μιας πνοής.  Απόφυγε η κυβέρνηση να πάρει μέτρα όπως η κατάργηση της διπλής φορολογίας στα καύσιμα, η μείωση του ΦΠΑ,  η φορολόγηση των απροσδόκητων κερδών, η αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων.   Η διάβρωση που καθημερινά δέχονται οι εργαζόμενοι στην αγοραστική δύναμη του μισθού τους λόγω των αυξήσεων στις τιμές κάνει ακόμα πιο αναγκαία και χρήσιμη την ΑΤΑ», είπε.

«Το ζήτημα της ΑΤΑ είναι κεφαλαιώδους σημασίας και απαιτούμε πλήρη απόδοσή της και διεύρυνση των εργαζομένων που λαμβάνουν την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή», διαμήνυσε επίσης η Γ.Γ. Σωτηρούλα Χαραλάμπους αφού η ΑΤΑ λειτουργεί ως μηχανισμός αποκατάστασης της αγοραστικής αξίας των μισθών.

Όπως είπε η μεταβατική συμφωνία για την ΑΤΑ έληξε τέλος του 2021 και οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις απέστειλαν κοινή επιστολή από τον περασμένο Απρίλιο ζητώντας να ξεκινήσει ο διάλογος.

«Η ΠΕΟ δεν πρόκειται να αποδεχτεί σε καμία περίπτωση συνέχιση της καταβολής της μισής ΑΤΑ. Δεν πληρώνουμε τις μισές αυξήσεις  στις τιμές», τόνισε. 

Θυμός και απογοήτευση από το ύψος του κατώτατου που ενέκρινε η κυβέρνηση

Η ΠΕΟ εξέφρασε έντονα τις διαφωνίες της για το ζήτημα του καθορισμού κατώτατου μισθού καθώς και του τρόπου με τον οποίο αποφασίστηκε. Όπως κατήγγειλε η Ομοσπονδία αλλά και όπως διαπίστωσε το έκτακτο Παγκύπριο Συνέδριο της 7ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση με τις αποφάσεις της υιοθετώντας πλήρως τις θέσεις των εργοδοτών, ενέκρινε ένα διάταγμα για τον κατώτατο μισθό το οποίο απέχει πολύ από το να δημιουργεί ένα βασικό πλαίσιο μίνιμουμ δικαιωμάτων για τους συνδικαλιστικά απροστάτευτους  εργαζόμενους. Ταυτόχρονα, επανέλαβε την αντίθεσή του για τη μη συμπερίληψη στον κατώτατο μισθό, μεγάλων ομάδων εργαζομένων που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι και αναφέρει πως το ύψος του κατώτατου μισθού «δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο σημερινό κόστος ζωής και στην έννοιας της αξιοπρεπούς διαβίωσης». 

Επίσης κάλεσε τις Συντεχνίες της ΠΕΟ όπως κατά τη διαδικασία ανανέωσης των κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων εντατικοποιήσουν την προσπάθεια για εισαγωγή θεσμικών ρυθμίσεων που θα καθιστούν υποχρεωτικούς τους βασικούς όρους για όλους τους εργαζόμενους του δοσμένου κλάδου. Ταυτόχρονα, να αντιδρούν άμεσα και δυναμικά στις περιπτώσεις εκείνες που σε τομείς ή χώρους εργασίας που καλύπτονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και οι μισθοί είναι ψηλότεροι από τον κατώτατο, γίνονται προσπάθειες για προσλήψεις με τον κατώτατο μισθό.

Από το βήμα του Συνεδρίου εξάλλου η Γ.Γ. της ΠΕΟ είπε πως το ύψος του κατώτατου μισθού προκάλεσε την απογοήτευση, το θυμό και τις αντιδράσεις των εργαζομένων. Είναι προφανές ότι και εδώ η κυβέρνηση στόχευσε στην χαμηλότερη δυνατή διατάραξη των εισοδημάτων του κεφαλαίου, τα οποία  με βάση στοιχεία αυξήθηκα κατά 41% την τελευταία 10ετία αντίθετα με 6% των εισοδημάτων των εργαζομένων. Αγνόησε  η κυβέρνηση το γεγονός ότι ο υφιστάμενος κατώτατος μισθός παρέμεινε στάσιμος για 11 χρόνια και μόνο για το  2022 ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι κοντά στο 10%.

Λαϊκά Δίκτυα Κοινωνικής Αλληλεγγύης: Η πόρτα που θα χτυπήσουν για να έχουν τρόφιμα την ώρα που τα χρειάζονται

Το Λαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης δημιουργήθηκε το 2013 με αποκλειστικό σκοπό την πολύπλευρη στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

Στόχος του Δικτύου είναι η παροχή βοήθειας και έμπρακτης στήριξης σε άτομα που λόγω της οικονομικής κρίσης βρίσκονται αντιμέτωπα με σοβαρά κοινωνικοοικονομικά προβλήματα σε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων.

Συντελεστές του είναι η Επαρχιακή Επιτροπή του ΑΚΕΛ Λευκωσίας–Κερύνειας και οι Επαρχιακές Οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος, σε συνεργασία με τοπικούς Συλλόγους οι οποίοι καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για τη διασφάλιση εσόδων  για να μπορεί το Δίκτυο να βοηθά τα άτομα που απευθύνονται κοντά του.

Το Δίκτυο καθοδηγείται από Διαχειριστική Επιτροπή, στην οποία είναι μέλος εκ μέρους της ΠΕΟ η Γραμματέας του Κεντρικού Γραφείου Γυναικών Εργατοϋπαλλήλων Μαρίνα Κούκου.

Όπως δήλωσε η Μ. Κούκου, ο αριθμός των ανθρώπων που απευθύνονται στο Λαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης για στήριξη και βοήθεια αυξάνεται καθημερινά. «Ήδη εδώ και χρόνια αρκετές οικογένειες δεν μπορούν να βγάλουν τον μήνα με τα πενιχρά εισοδήματα ή επιδόματα που λαμβάνουν αλλά τελευταία η κατάσταση έχει επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο. Το πρόβλημα αντιμετωπίζεται κυρίως από μονογονεϊκές οικογένειες και οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα ή ακόμα και οικογένειες που λάμβαναν Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα αλλά τους αποκόπηκε για διάφορους λόγους», είπε.

Όπως ανέφερε, ανάλογα με την περίοδο ή τον μήνα οι ανάγκες ποικίλουν. Ο Σεπτέμβριος για παράδειγμα είναι ένας πολύ δύσκολος μήνας για όλες τις οικογένειες λόγω της έναρξης της σχολικής χρονιάς αλλά και των φόρων που ξεκινούν να καταφθάνουν: «Αν υπολογίσουμε τί πρέπει να πληρώσει μια οικογένεια κάθε μήνα και το μόνο εισόδημα που έχει είναι ένας πολύ μικρός μισθός, αυτός δεν φτάνει ούτε για τα βασικά. Ιδιαίτερα σε κάποιους μήνες του χρόνου όπως είναι ο Σεπτέμβρης με το άνοιγμα των σχολείων και όλες τις ανάγκες που προκύπτουν από την αγορά σχολικών, ρουχισμού και παπουτσιών για τα παιδιά, βιβλίων, φροντιστηρίων κτλ η κατάσταση είναι απελπιστική για πολλές οικογένειες. Αν σε αυτά προσθέσουμε τους διάφορους φόρους και τους λογαριασμούς που έρχονται για τα νοικοκυριά αυτή την περίοδο και όταν έχεις και δάνεια και ενοίκιο, σίγουρα οι οικογένειες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν», επεσήμανε. Ανατριχιαστικό είναι τα παραδείγματα που δίνει και που δείχνουν το μέγεθος της τραγικότητας στην οποία αναγκάζονται να ζουν κάποιες οικογένειες στην Κύπρο του 2022 που η κυβέρνηση Αναστασιάδη-Συναγερμού πανηγυρίζει για success story και επαναστατικές  κοινωνικές πολιτικές: «Τις προάλλες μου τηλεφώνησε μια μητέρα ότι δεν είχε αλλαντικά για να ετοιμάσει σάντουιτς για να πάρουν τα παιδιά της στο σχολείο, μια άλλη οικογένεια δεν είχε χρήματα να αγοράσει παπούτσια στα παιδιά της για να πάνε στο σχολείο, μια άλλη μητέρα δεν είχε γάλα και πάνες για το βρέφος της. Αυτά τα παραδείγματα δυστυχώς δεν είναι ακραία. Είναι πλέον καθημερινά και δεν μας προκαλούν έκπληξη αλλά μας προκαλούν μια τεράστια ανησυχία γιατί και οι δικοί μας πόροι δεν είναι απεριόριστοι ώστε να μπορούμε να βοηθήσουμε όλες αυτές τις περιπτώσεις. Εμείς είμαστε εδώ για άμεση ανταπόκριση γιατί δεν θέλουμε να υπάρχουν βρέφη που πεινούν ή παιδιά που θα πάνε στο σχολείο νηστικά, με τρύπια παπούτσια ή δεν θα έχουν ένα σάντουιτς να φάνε και από ότι έχουμε πληροφορηθεί και οι καντίνες στα σχολεία έχουν επίσης αυξήσει πολύ τις τιμές των προϊόντων που πωλούν».

Το Λαϊκό Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Λευκωσίας-Κερύνειας βοηθά κάθε μήνα περίπου 25 οικογένειες αλλά αυτό, όπως είπε η Μ. Κούκου, δεν είναι αρκετό. «Εμείς είμαστε ένα Δίκτυο αλληλέγγυο με αυτούς που έχουν ανάγκη και παρέχουμε άμεσα ότι μπορούμε. Πρέπει όμως να σκεφτούμε πως δεν υπάρχουν μόνο αυτές οι ελλείψεις, δηλαδή στα τρόφιμα ή στον ρουχισμό ή στην φροντίδα βρεφών. Είναι επίσης και οι άλλες, οι μεγαλύτερες ανάγκες που υπάρχουν στις οποίες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οι οικογένειες. Για παράδειγμα όταν μας παίρνουν τηλέφωνο και μας λένε πως θα τους κόψουν το ρεύμα αν δεν πληρώσουν άμεσα τον λογαριασμό. Εμείς δεν μπορούμε να είμαστε η λύση για αυτές τις ανάγκες. Εμείς είμαστε η πόρτα που θα χτυπήσουν τουλάχιστον για να έχουν τρόφιμα την ώρα που τα χρειάζονται ή για να πάρουν καθοδήγηση ώστε να καλύψουν άλλες ανάγκες τους. Χρειάζεται να υπάρξει ολοκληρωμένη κοινωνική πολιτική εκ μέρους του κράτους γιατί τα κενά σε αυτό τον τομέα είναι πάρα πολύ μεγάλα και τα περιστασιακά μέτρα δεν επαρκούν, δεν δίνουν λύσεις στο τσουνάμι της ακρίβειας», είπε.

Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης λειτουργεί από το ΑΚΕΛ, την ΠΕΟ και τις υπόλοιπες Οργανώσεις του Λαϊκού Κινήματος και στην Λεμεσό. Όπως δήλωσε στο «Ε.Β.» εκ μέρους της διαχειριστικής επιτροπής του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Λεμεσού, Επαρχιακός Γραμματέας της ΠΕΟ Λεμεσού Δημήτρης Χριστοδούλου, το Δίκτυο προσφέρει βοήθεια σε δεκάδες οικογένειες που έχουν ανάγκη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και κυρίως τις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα παραχωρώντας κυρίως δωροκουπόνια που εξαργυρώνονται σε υπεραγορές.

Μέριμνα της ΠΕΟ Λεμεσού για προσιτή στέγαση φοιτητών

Όπως είναι γνωστό οι φοιτητές και οι οικογένειές τους αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα εξεύρεσης στέγης λόγω των εξαιρετικά υψηλών ενοικίων. Η ΠΕΟ Λεμεσού αφουγκραζόμενη αυτή την πραγματικότητα προχώρησε στην ανέγερση φοιτητικών διαμερισμάτων τα οποία ήδη έχουν ενοικιαστεί στους πρώτους φοιτητές. Τα εγκαίνια των φοιτητικών διαμερισμάτων θα γίνουν στις 14 Οκτωβρίου.

Τα 18 φοιτητικά διαμερίσματα στεγάζουν αυτή τη στιγμή 28 φοιτητές οι οποίοι επιλέγηκαν με βάση συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά κριτήρια και μοριοδότηση. «Στο κτίριο που βρίσκεται δίπλα από το Οίκημα της ΠΕΟ Λεμεσού αποτελείται από 12 διαμερίσματα μονάρια, 2 δύο υπνοδωματίων τα οποία έχουν δικό τους ανεξάρτητο μπάνιο – τουαλέτα με κοινή κουζίνα και σαλόνι και τα 4 τριών υπνοδωματίων τα οποία και πάλι έχουν δικό τους ανεξάρτητο μπάνιο – τουαλέτα με κοινή κουζίνα και σαλόνι. Όλα τα διαμερίσματα είναι πλήρως επιπλωμένα. Επιπρόσθετα έχουμε φτιάξει ένα roof garden πλήρως επιπλωμένο που προσφέρεται για εκδηλώσεις, διαλέξεις και πάρτυ», δήλωσε στο «Ε.Β.» ο Γραμματέας του Τ.Σ. ΠΕΟ Λεμεσού σημειώνοντας πως η τοποθεσία στην οποία βρίσκονται τα διαμερίσματα είναι εξαιρετική αφού οι φοιτητές μπορούν να πηγαίνουν με τα πόδια στα μαθήματά τους στο ΤΕΠΑΚ ή σε ιδιωτικά Πανεπιστήμια.

Ο Δημήτρης Χριστοδούλου είπε πως από το 1957 υπήρχαν τα Επαρχιακά Ταμεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τα Επαρχιακά Ιατρεία, τα οποία πρόσφεραν υπηρεσίες όλες αυτές τις δεκαετίες καλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό τις ιατροφαρμακευτικές ανάγκες των εργαζομένων. «Ήταν ένα αποκούμπι για τον κόσμο όλα αυτά τα χρόνια», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «όμως με την εφαρμογή του ΓεΣΥ αυτό το ωφέλημα χάθηκε, οπότε προβληματιστήκαμε και συζητούσαμε αναζητώντας τρόπους να αντικατασταθεί αυτή η παροχή με κάτι άλλο. Έτσι προέκυψε η ανέγερση των φοιτητικών διαμερισμάτων αφού βλέπαμε εδώ και αρκετό καιρό την ανοδική πορεία των ενοικίων στην πόλη μας γεγονός που καθιστά απρόσιτα, ιδιαίτερα για τους φοιτητές παιδιά εργαζομένων να ξεκινήσουν και να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Τα ενοίκια των διαμερισμάτων μας είναι χαμηλότερα σε σχέση με τα ενοίκια άλλων διαμερισμάτων στην Λεμεσό ενώ προσφέρουμε δωρεάν τα κοινόχρηστα έξοδα και το wi fi», είπε.