Του Σπύρου Σωτηρίου
Μία στις 5 γυναίκες βιώνει σωματική βία τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής της, τουλάχιστον μία στις 10 βιώνει σεξουαλική βία, ενώ μία στις 5 γυναίκες βιώνει βία στην οικογένεια, μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου μεταξύ των γυναικών, σύμφωνα με σχετικές έρευνες στην Ευρώπη και στην Κύπρο.
Σύμφωνα με άλλα στοιχεία, ο Σύνδεσμος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) δέχτηκε στη γραμμή 1440 το 2018, 2502 τηλέφωνα από θύματα βίας.
ΓΓ ΟΗΕ: Μία στις τρεις γυναίκες στον κόσμο έχει πέσει θύμα κακοποίησης
Να πάρουν μία σταθερή θέση κατά της σεξουαλικής βίας και του μισογυνισμού οι κυβερνήσεις, η κοινωνία των πολιτών και όλοι οι άνθρωποι, κάλεσε σε ανακοίνωσή του ο Αντόνιο Γκουτέρες, γενικός γραμματέας του ΟΗΕ για τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Μία στις τρεις γυναίκες στον κόσμο έχει πέσει θύμα κακοποίησης, μιας από τις πιο φρικιαστικές, επίμονες και διαδεδομένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναφέρει ο κ. Γκουτιέρες.
«Η σεξουαλική βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών έχει τις ρίζες της στους αιώνες της ανδρικής κυριαρχίας. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων που τροφοδοτούν την κουλτούρα του βιασμού είναι ουσιαστικά ένα ζήτημα ανισορροπίας της εξουσίας», εξηγεί ο κ. Γκουτιέρες. Επίσης ο βιασμός εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ως ένα φρικτό όπλο πολέμου, επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
Ο στιγματισμός, οι παρανοήσεις, ο περιορισμένος αριθμός καταγγελιών και η κακή εφαρμογή των νόμων διαιωνίζουν απλώς την ατιμωρησία, συνεχίζει η ανακοίνωση, λέγοντας ότι «πρέπει να επιδείξουμε μεγαλύτερη αλληλεγγύη στους επιζώντες, στους υπέρμαχους και στους υποστηρικτές των δικαιωμάτων των γυναικών».
Πρέπει να προωθήσουμε τα δικαιώματα των γυναικών και τις ίσες ευκαιρίες και να δώσουμε τέλος στον βιασμό και στη σεξουαλική κακοποίηση κάθε είδους, καταλήγει.
Χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας
Το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας και ιδιαίτερα της βίας κατά των γυναικών δεν είναι καινούργιο και το προφίλ του θύματος και του θύτη δεν είναι ούτε σταθερό ούτε αμετάβλητο. Άτομα από θέση ισχύς προσπαθούν να επιβληθούν διά της βία καταχρώνται την όποια «εξουσία» μπορεί να έχουν θεωρώντας ότι μπορούν να συμπεριφέρονται όπως θέλουν σε βάρος όμως της υπόληψης και της αξιοπρέπειας άλλων ατόμων. Η βία κατά των γυναικών προκύπτει από την αντίληψη που έχουν κάποιοι για το ρόλο και τη θέση της γυναίκας, ότι είναι κτήμα τους και μπορούν να το εξουσιάζουν όπως θέλουν, τόνισε στο ΕΒ η Υπεύθυνη του Γραφείου Γυναικών της ΠΕΟ Μαρίνα Κούκου με αφορμή Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Αυτό το φαινόμενο, πρόσθεσε, πρέπει να καταπολεμηθεί με την λήψη μέτρων που να απαντούν σε όλες τις πτυχές του ζητήματος όπως ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, μέσα από συγκεκριμένα προγράμματα, με αλλαγή κουλτούρας για το πως αντιλαμβάνονται τη γυναίκα και τη θέση της, με τη δημιουργία μηχανισμών και δομών προστασίας δίνοντας προτεραιότητα στην πρόληψη παρά στην καταστολή όταν επισυμβεί το μοιραίο.
Με την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση της κοινωνίας αυξήθηκαν και οι καταγγελίες
Όπως εξήγησε η Μ. Κούκου, υπάρχουν πολλές μορφές βίας τις οποίες πρέπει να δούμε ξεχωριστά και ανάλογα να λαμβάνονται και τα συγκεκριμένα μέτρα. Υπάρχει η ενδοοικογενειακή βία, η βία στο χώρο εργασίας, σεξουαλική, λεκτική, αποκλεισμός κ.α. Βλέποντας όλες αυτές τις μορφές βίας θα πρέπει να αναπτύξουμε στρατηγική πρόληψης και καταπολέμησης τους, ανέφερε, σημειώνοντας ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει αύξηση των καταγγελιών και αυτό οφείλεται κύρια στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το θέμα και σε κάποιο βαθμό σταματά να είναι ταμπού και βγαίνει έξω από τις κλειστές πόρτες. Όλο και περισσότερες γυναίκες και γενικά τα άτομα που βιώνουν βία τολμούν και το καταγγέλλουν, σημείωσε η Μ. Κούκου.
Μια άλλη πτυχή του προβλήματος, ανέφερε, είναι ότι πολλές φορές τα άτομα που βιώνουν τη βία ειδικότερα από άτομα του στενού οικογενειακού τους κύκλου, συζύγους, πατεράδες, νιώθουν ότι πρώτα πρέπει να καταβάλουν προσπάθεια να διορθώσουν την κατάσταση και όχι να την καταγγείλουν. Προχωρούν σε καταγγελία όταν η κατάσταση ξεφύγει εντελώς και πλέον κινδυνεύει και η ζωή τους. Αυτά τα άτομα πρέπει να έχουν στήριξη και πρόσβαση σε υπηρεσίες έτσι που να νιώσουν ασφάλεια να προχωρήσουν να ζητήσουν βοήθεια.
Επίσης, η οικονομική ανεξαρτησία μπορεί να βοηθήσει μια γυναίκα να ξεφύγει από μια τέτοια κατάσταση. Αν είναι πλήρως οικονομικά εξαρτώμενη από το σύζυγο είναι πολύ πιο δύσκολο να πάρει την απόφαση να φύγει ιδιαίτερα αν υπάρχουν παιδιά στη μέση και ένα οικογενειακό περιβάλλον που θέτει εμπόδια.
Ανάγκη για κρατικές δομές
Σαν Γραφείο Γυναικών της ΠΕΟ, τόνισε η Μ. Κούκου, «λέμε ότι γυναίκες που βιώνουν βία δεν πρέπει να σιωπούν αλλά πρέπει και η κοινωνία, ειδικότερα το κράτος, να έχει εκείνες τις δομές που να ενθαρρύνει τις γυναίκες να καταγγέλλουν τη βία που δέχονται». Για παράδειγμα, πρόσθεσε, πρέπει να υπάρχει μια σωστή αντιμετώπιση και από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Στην Αστυνομία, που συνήθως είναι η πρώτη υπηρεσία που δέχεται την καταγγελία, να υπάρχουν καταρτισμένοι αστυνομικοί να χειρίζονται τις καταγγελίες και όχι να προσπαθούν να παίξουν το ρόλο του συμβουλάτορα και με τις αντιλήψεις που μπορεί ο καθένας να κουβαλά, να διώχνουν τις γυναίκες και στο τέλος να καταλήγουμε σε τραγωδίες όπως είχαμε πρόσφατα.
Εκκρεμεί ακόμα η ψήφιση και εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης
Όπως ανέφερε η Μ. Κούκου, υπάρχει η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης κατά της βίας ενάντια των γυναικών την οποία υιοθετήσαμε ως κράτος, ωστόσο εκκρεμεί το νομοσχέδιο στη Νομική Υπηρεσία. Θα πρέπει άμεσα να ψηφιστεί και να ξεκινήσει να εφαρμόζεται. Εκτίμησε παράλληλα πως υπάρχει κωλυσιεργία στην εφαρμογή της Σύμβασης γιατί υπάρχουν επιφυλάξεις και επειδή προκύπτει και κάποιο κόστος. Η Σύμβαση καθορίζει την πρόληψη, την προστασία, υποδομές φροντίδας και στήριξης κ.α.
Σημείωσε επίσης πως υπήρχε η εξαγγελία στις αρχές του χρόνου από την Κυβέρνηση για δημιουργία «Σπιτιού της Γυναίκας» αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει τίποτα πέραν από την εξαγγελία. Στον χώρο αυτό θα πρέπει να παρέχονται όλες οι υπηρεσίες που χρειάζεται μια γυναίκα η οποία θα αποφασίσει να καταγγείλει τη βία που δέχεται και να μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Εκφράζει την ανησυχία της ότι ειδικά για το φαινόμενο της βίας όσο περισσότερο καθυστερεί η πολιτεία να λάβει σωστά και αποτελεσματικά μέτρα να γνωρίζουμε ότι καθημερινά υπάρχουν γυναίκες που βρίσκονται σε ένα φαύλο κύκλο αδυνατώντας να ξεφύγουν.
Εκδήλωση διαμαρτυρίας κατά της βίας ενάντια στις γυναίκες
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά της βίας ενάντια στις γυναίκες που, πραγματοποιήθηκε μαζική εκδήλωση διαμαρτυρίας το πρωί της Κυριακής (24/11).
Την εκδήλωση διοργάνωσε το Δίκτυο Ενάντια στη Βία Κατά των Γυναικών με κύρια συνθήματα «κοινωνία #anoixeto», «κράτος #akouseto», «η βία κατά των Γυναικών δεν είναι αστείο». Η εκδήλωση κατέληξε έξω από το Αρχηγείο Αστυνομίας.
Γυναίκες και άντρες μαζεύτηκαν για να τονίσουν πως, «ο απολογισμός των γυναικών θυμάτων βίας είναι μεγαλύτερος από όσο φοβόμασταν. Καμία δεν το διάλεξε. Ήταν όλες θύματα κυρίως της μη προκοπής του κράτους να τις προστατεύσει».
Οι συμμετέχοντες κατήγγειλαν παράλληλα την αδράνεια του κράτους στην προστασία των γυναικών με αφορμή περιστατικά που βίωσε η Κυπριακή κοινωνία τα τελευταία χρόνια, όπως οι μαζικές δολοφονίες γυναικών.
