Παρουσιάστηκε σήμερα, 16 Φεβρουαρίου 2022 η ετήσια Έκθεση για την Οικονομία και Απασχόληση 2021 του Ινστιτούτου εργασίας Κύπρου – ΠΕΟ (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ). Τα βασικά συμπεράσματα της Έκθεσης παρουσίασε ο Ηλίας Ιωακείμογλου, επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου και υπεύθυνος της ομάδας εκπόνησης της έκθεσης, ενώ για τη συνδικαλιστική διάσταση των συμπερασμάτων της Έκθεσης μίλησε η νέα Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ και νέα Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους.
Σύμφωνα με δελτίο Τύπου για την παρουσίαση, η ετήσια έκθεση του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ για την οικονομία και την απασχόληση εκπονήθηκε φέτος σε μια συγκυρία κατά την οποία η επιδημία έχει λάβει μια πιο ήπια μορφή παρόλο που δεν λείπουν οι αβεβαιότητες για την μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας και για την επικινδυνότητα των μεταλλάξεων του ιού. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η οικονομία έχει επανέλθει κοντά στους κανονικούς της ρυθμούς και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν στο μέλλον οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να περιορίσουν και πάλι την παραγωγή όπως το έκαναν το 2020.
Η ανάλυση που παρουσιάζεται στην φετινή έκθεση για την οικονομία και την απασχόληση, εξετάζει με μεγαλύτερη έμφαση τα μεγέθη που ενδιαφέρουν τους μισθωτούς: όχι μόνο τους μισθούς αλλά και την απασχόληση και την ανεργία, την υποαπασχόληση, την ανεργία μακράς διαρκείας, την προσωρινή απασχόληση, τις εισοδηματικές ανισότητες, την υλική στέρηση, και τους δείκτες φτώχειας. Στα δύο τελευταία κεφάλαια εξετάζεται η πορεία της κυπριακής οικονομίας κατά το 2020-2021, αλλά και σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ποιες είναι οι κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας.
Αποτελεί βασικό συμπέρασμα της φετινής έκθεσης, ότι η επαναφορά των εισοδημάτων της εργασίας στα προηγούμενα επίπεδά τους, του 2019, δεν έχει ολοκληρωθεί, και ότι το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιείται ο κόσμος της εργασίας είναι σε σημείο χαμηλότερο από όσο ήταν πριν την πανδημία και ταυτοχρόνως στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995.
Επομένως, η έξοδος από την μεγάλη ύφεση του 2020, πραγματοποιείται, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, με υποτίμηση της εργασίας, η οποία προστίθεται στην υποτίμηση της εργασίας των ετών 2013-2015. Παρόλα αυτά, η διαδικασία προσαρμογής της οικονομίας μετά την κρίση του 2020 δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και η ολική επαναφορά των μισθών στο προηγούμενο επίπεδό τους και ίσως σε υψηλότερο παραμένει διαδικασία ανοιχτή στις διεκδικήσεις του κόσμου της εργασίας και στον ταξικό συσχετισμό δυνάμεων.
Με αφετηρία το γεγονός της επιδείνωσης των αποδοχών από εργασία που η Έκθεση του ΙΝΕΚ ΠΕΟ τεκμηριώνει επαρκώς και την ανάγκη να αποτραπεί η διολίσθηση σε μία νέα υποτίμηση της εργασίας, παραμένει στο τραπέζι για συζήτηση η πρόταση που επεξεργάστηκε πέρσι το ΙΝΕΚ ΠΕΟ για μία νέα στρατηγική βιώσιμης μεγέθυνσης του ΑΕΠ, που προϋποθέτει η δημοσία αντι-υφεσιακή οικονομική και εργασιακή παρέμβαση να στραφεί προς μία κατεύθυνση όπου η οικονομική μεγέθυνση θα έχει ως κινητήρια δύναμη τις αυξήσεις των εισοδημάτων των μισθωτών, η οποία είναι γνωστή στην διεθνή βιβλιογραφία ως wage-led growth. Μεγέθυνση, δηλαδή, της οικονομίας ωθούμενη από τους μισθούς. Στην Έκθεση επιβεβαιώνεται ότι η πιο σημαντική με διαφορά κινητήρια δύναμη της μεγέθυνσης ΑΕΠ κατά την πενταετία 2015-2019 και κατά το 2021 ήταν η μεγέθυνση της ζήτησης που κατευθύνεται προς τα ντόπια προϊόντα, η οποία με τη σειρά της βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης από τη βελτίωση των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, των εισοδημάτων, δηλαδή, των εργαζομένων.
Αυτή είναι μία στρατηγική που δεν αφορά μόνο τη βιώσιμη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, αλλά έχει και ένα κοινωνικά δίκαιο χαρακτήρα. Η προηγούμενη οικονομική κρίση και η εφαρμογή του μνημονιακού προγράμματος οδήγησαν σε δραματική αναδιανομή του εισοδήματος σε βάρος της εργασίας, ενώ προδιαγράφεται μία πρόσθετη αναδιανομή σε βάρος της εργασίας ως αποτέλεσμα της κρίσης του 2020. Αποτελεί, λοιπόν, ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης η αποκατάσταση αυτής της αναδιανομής εισοδήματος σε βάρος του κόσμου της εργασίας, καταλήγει το δελτίο Τύπου.
ΓΓ ΠΕΟ: Προσπάθεια να φορτώσουν πάλι το λογαριασμό της κρίσης στους εργαζόμενους
Στο χαιρετισμό της η ΓΓ της ΠΕΟ και πρόεδρος του ΙΝΕΚ Σωτηρούλα Χαραλάμπους είπε πως πρόκειται για μια έκθεση με μια διαφορετική κατάθεση εκτιμήσεων από αυτή που μας έχουν συνηθίσει, αφού αυτή γίνεται από την σκοπιά των δυνάμεων της εργασίας και με στόχο να δώσει στο κίνημα των εργαζομένων επιχειρήματα και δεδομένα που μπορούν να αξιοποιηθούν στους καθημερινούς συνδικαλιστικούς αγώνες. Αποτελεί, πρόσθεσε, ένα πολύτιμο εργαλείο για τις δυνάμεις της εργασίας αλλά και ένα σημαντικό επιστημονικό οικονομικό σύγγραμμα για όσους αναζητούν μια άλλη θεώρηση της οικονομίας και των αριθμών από αυτές που επιβάλλουν οι κυρίαρχες πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις.
Τόνισε παράλληλα πως η έκθεση για το 2021 έρχεται να επιβεβαιώσει μια ανησυχία «που είχαμε εκφράσει και στην παρουσίαση της περσινής έκθεσης». Ότι για ακόμα μια φορά θα καταβληθεί προσπάθεια τον λογαριασμό και της υγειονομικής κρίσης να τον φορτώσουν στους εργαζόμενους και τους αδύνατους.
Σημείωσε μεταξύ άλλων ότι με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται, τα εισοδήματα του κεφαλαίου αυξήθηκαν μεταξύ 2008-2012 και το τρίτο τρίμηνο του 2021 κατά 41% χωρίς η άνοδος των κερδών να ανακοπεί από την κρίση του 2020 ενώ αντίθετα τα εισοδήματα της εργασίας στην ίδια περίοδο αυξήθηκαν μόνο κατά 6%.
Το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιούνται οι εργαζόμενοι είναι στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995!
Η ετήσια έκθεση του ΙΝΕΚ-ΠΕΟ για την οικονομία και την απασχόληση πραγματοποιήθηκε εφέτος σε μια συγκυρία κατά την οποία η επιδημία έχει λάβει μια πιο ήπια μορφή παρόλο που δεν λείπουν οι αβεβαιότητες για την μελλοντική εξέλιξη της πανδημίας και για την επικινδυνότητα των μεταλλάξεων του ιού, τόνισε στην ομιλία του ο Γενικός Διευθυντής του ΙΝΕΚ ΠΕΟ Παύλος Καλοσυνάτος προσθέτοντας ότι σε κάθε περίπτωση πάντως, η οικονομία έχει επανέλθει κοντά στους κανονικούς της ρυθμούς και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν στο μέλλον οι κυβερνήσεις θα θελήσουν να περιορίσουν και πάλι την παραγωγή όπως το έκαναν το 2020. Αποτελεί βασικό συμπέρασμα της φετινής έκθεσης, υπογράμμισε μεταξύ άλλων, ότι η επαναφορά των εισοδημάτων της εργασίας στα προηγούμενα επίπεδά τους, του 2019, δεν έχει ολοκληρωθεί, και ότι το μερίδιο του προϊόντος που ιδιοποιείται ο κόσμος της εργασίας είναι σε σημείο χαμηλότερο από όσο ήταν πριν την πανδημία και ταυτοχρόνως στο χαμηλότερο σημείο του από το 1995.
Ολόκληρη η έκθεση και τα βασικά συμπεράσματα της είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ΙΝΕΚ ΠΕΟ www.inek.org.cy
