Συνέντευξη του τέως Γ.Γ. της ΠΣΟ Γιώργου Μαυρίκου στην Άντρη Μιχαήλ
Ο Γιώργος Μαυρίκος εξελέγη στη θέση του Γενικού Γραμματέα της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας το 2005 σε μια πολύ δύσκολη περίοδο αφού όπως λέει χαρακτηριστικά, «ήταν άρρωστη, σε βαθιά και παρατεταμένη κρίση. Διωγμένη και κυνηγημένη από παντού». Φέτος, στο 18ο Παγκόσμιο Συνέδριο, δεν επαναδιεκδίκησε εκλογή, και πλέον συμμετέχει από τα “μετόπισθεν” αφού το λαϊκό κίνημα χρειάζεται μαχητές, βοηθώντας νεότερους να αποκτούν πείρα και γνώσεις χρήσιμες για την αγωνιστική τους πορεία.
Τα 17 χρόνια που ήταν στο πηδάλιό της, η ΠΣΟ κατάφερε, με συλλογική προσπάθεια να ανασυγκροτηθεί, να αναζωογονηθεί, να αυξήσει τις δυνάμεις της και να κάνει ποιοτικά και ποσοτικά άλματα. Αρκεί να αναφέρουμε ότι το 2005 είχε 40 εκατομμύρια μέλη και το 2022 110 εκατομμύρια.
Το «Ε.Β.» μίλησε με τον Γ. Μαυρίκο για την κατάσταση των εργαζομένων σήμερα διεθνώς, τους στόχους του Ταξικού Συνδικαλιστικού Κινήματος αλλά και τις όμορφες και δύσκολες στιγμές που βίωσε.
Μετά από 17 χρόνια στην ηγεσία της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (ΠΣΟ), δεν επαναδιεκδικήσατε εκλογή στο 18ο Συνέδριο, πόσο έχει αλλάξει η καθημερινότητά σας τώρα;
Η απόφαση να μην ξαναθέσω υποψηφιότητα και να προχωρήσουμε σε ανανέωση της ηγεσίας είχε ληφθεί πριν πέντε χρόνια. Το είχα ανακοινώσει δημόσια από το βήμα του 17ου Παγκόσμιου Συνδικαλιστικού Συνεδρίου που είχε γίνει στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής. Ήταν μια συνειδητή, ώριμη και ρεαλιστική απόφαση. Ο επικεφαλής πρέπει να φεύγει στην ώρα του. Να μην τον νικά ο χρόνος και οι σύγχρονες ανάγκες. Αναντικατάστατοι στο κίνημά μας δεν υπάρχουν.
Με βάση όλα αυτά ήμουν πνευματικά και ψυχολογικά προετοιμασμένος για τις αλλαγές στην καθημερινότητά μου. Υπάρχουν αλλαγές σημαντικές που πρέπει να τις διαχειριστείς με προσοχή. Εξάλλου και από τα “μετόπισθεν” το λαϊκό κίνημα χρειάζεται μαχητές. Από εκεί λοιπόν τώρα θα συμμετέχω μαζί με άλλους αγωνιστές, βοηθώντας νεότερους συντρόφους στο να αποκτούν πείρα και γνώσεις χρήσιμες για την αγωνιστική τους πορεία. Σίγουρα δεν θα “αποστρατευτώ”, δεν θα “πάω σπίτι μου”. Αυτό μου εξισορροπεί κάπως τις καθημερινές συνήθειες.
Όλα αυτά τα χρόνια που ήσασταν Γ.Γ. της ΠΣΟ, ποια ήταν η πιο δυνατή στιγμή που θα θυμάστε για πάντα; Η πιο δύσκολη και η πιο όμορφη.
Η πιο δύσκολη και πιο περίπλοκη κατάσταση που γνώρισα στην συνολική μου συνδικαλιστική διαδρομή ήταν τον Νοέμβρη του 1994 στο 13ο Συνέδριο της ΠΣΟ που έγινε στη Δαμασκό της Συρίας. Ήταν η περίοδος των μεγάλων παγκόσμιων αρνητικών ανατροπών. Στο Συνέδριο συγκρούστηκαν δύο γραμμές. Η μια των ρεφορμιστών που πρότεινε διάλυση της ΠΣΟ και προσχώρηση στην ITUC (τότε ICFTU) και η άλλη γραμμή η δική μας που πρότεινε ενίσχυση και αγωνιστικό εκσυγχρονισμό της ΠΣΟ. Η σύγκρουση ήταν μέχρι τελικής πτώσης. Ευτυχώς οριακά ηττήθηκε η γραμμή των ρεφορμιστών. Εκείνη η σύγκρουση ήταν μια καθοριστική και κομβική μάχη, με έντονα ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά. Η θετική και η αρνητική πείρα από εκείνη τη σύγκρουση με βοήθησαν πολύ στη συνέχεια της πορείας μου.
Θετικές και καλές στιγμές είναι πολλές. Αμέτρητες. Και συναρπαστικές. Δεν θέλω να ξεχωρίσω μία. Είναι αδύνατο. Να ξεχωρίσω την συζήτηση με τον Γιάσερ Αραφάτ, θα αδικήσω τις συναντήσεις με τον Φιντέλ, τον Ραούλ, τον Τσάβες, τον Τζινπίνγκ, τον Χριστόφια κλπ. Να ξεχωρίσω την μεγαλειώδη απεργιακή συγκέντρωση στη Μασσαλία; Θα αδικήσω τις διαδηλώσεις της Ινδίας, της Σρι Λάνκα, του Μπαγκλαντές, του ΠΑΜΕ κλπ.
Όλες λοιπόν οι στιγμές και οι άσχημες και οι όμορφες σφράγισαν την πολιτικο-συνδικαλιστική μου διαδρομή. Αισθάνομαι τυχερός, πλήρης και πλούσιος σε συναισθήματα. Στα χρόνια που ήμουν εν δράσει επισκέφθηκα 87 χώρες, πολλές από τις οποίες όχι για μια και δύο φορές. Πήρα και έδωσα αγάπη και εκτίμηση.
Πώς ξεκίνησε η εμπλοκή σας με το Διεθνές Συνδικαλιστικό Κίνημα;
Με το Διεθνές Συνδικαλιστικό Κίνημα πρώτη μου επαφή έγινε στη Σόφια της Σοσιαλιστικής Βουλγαρίας, στην κλαδική Δασών και Αγροτικών προϊόντων της ΠΣΟ. Εργαζόμουν τότε στην εταιρεία αγροτικών μηχανημάτων ZETOR. Αυτή ήταν η πρώτη συνδικαλιστική μου επαφή με το διεθνές κίνημα. Λίγους μήνες αργότερα, δεν θυμάμαι ακριβώς, ήρθα σε “επαφή” και με το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, όταν σε μια διεθνιστική εκδήλωση που διοργάνωσε το ΚΚΕ συμμετείχα στην περιφρούρηση του αξέχαστου ηγέτη του ΑΚΕΛ Εζεκία Παπαϊωάννου.
Από το 1981 και μετά ήμουν μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΕΣΑΚ και οι σχέσεις μου με τις διεθνείς δραστηριότητες έγιναν όλο και πιο συχνές.
Όταν εκλεγήκατε πρώτη φορά στην ηγεσία της ΠΣΟ, σε ποια φάση ήταν η Ομοσπονδία και γενικά ποιες συνθήκες επικρατούσαν στο Διεθνές Συνδικαλιστικό Κίνημα;
Η ΠΣΟ όταν την παραλάβαμε τον Δεκέμβρη του 2005 στο 15ο Συνέδριο της Αβάνας ήταν άρρωστη, σε βαθιά και παρατεταμένη κρίση. Διωγμένη και κυνηγημένη από παντού. Τα γραφεία της στην Τσεχία είχαν κατασχεθεί, ήταν υπό διωγμό και την περίοδο εκείνη υπήρχε έξαλλος αντικομμουνισμός. Ίδια αντικομμουνιστική υστερία κυριαρχούσε και στο διεθνές στερέωμα. Είχαν αποχωρήσει όλες οι μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις και είχαν προστρέξει να δηλώσουν υποταγή και υπακοή στην ITUC. Έκρυψαν τα λάβαρά τους, άλλαζαν τα ονόματά τους, έφτυναν την ιστορία τους. Ήταν να τους λυπάσαι πολλούς από αυτούς. Έτυχε το 1995 νομίζω, σαν Γενικός Γραμματέας τότε της ΓΣΕΕ να συμμετέχω στο Παρίσι στο Συνέδριο της CGT Γαλλίας όταν και αποφάσισε να αποχωρήσει από την ΠΣΟ. Τραγωδία. Ψέματα. Υπερβολές και υποκρισία. Οι Γκορμπατσοφικές μπούρδες ήταν τα επιχειρήματα της τότε ηγεσίας της CGT Γαλλίας και κυρίως επέμεναν ότι προσχωρώντας στην CES και στην ICFTU θα τις μετέτρεπαν σε αγωνιστικές οργανώσεις…Από τότε έχουν περάσει 27 χρόνια. Ποιος άλλαξε; Η ICFTU και η CES ή όσοι έτρεξαν να γονατίσουν μπροστά στα ιερά και τα όσια του ρεφορμισμού; Ο καθένας μπορεί μόνος του να βγάλει τα συμπεράσματά του αρκεί να σκεφτεί ότι η ICFTU (ITUC) και η CES έχουν στηρίξει τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Συκοφαντούν την Κούβα και κάθε λαό που αγωνίζεται για να καθορίζει μόνος του το παρόν και το μέλλον του.
Ποιοι ήταν ο κυριότεροι στόχοι που θέσατε ως Γ.Γ. και ποιοι υλοποιήθηκαν;
Από το 15ο Συνέδριο της Αβάνας οι στόχοι που καθορίσαμε συλλογικά ήταν να ζωντανέψει και να ανασυγκροτηθεί η ΠΣΟ σε όλα τα επίπεδα. Βήμα-βήμα, εν δράσει, μέσα από την καθημερινή πάλη έπρεπε πρώτα να πείσουμε τα μέλη μας ότι μπορεί να ανασυγκροτηθεί η ΠΣΟ. Το τονίζω αυτό επειδή εκείνη την περίοδο υπήρχαν Συνδικάτα που παρέμειναν ως μέλη της ΠΣΟ μονάχα από ιδεολογική αντίληψη. Χωρίς να πιστεύουν ότι είναι δυνατή η αναζωογόνηση της ΠΣΟ.
Έγινε μια γιγαντιαία, συλλογική προσπάθεια και σπιθαμή-σπιθαμή κερδίζαμε πόντους, κερδίζαμε δυνάμεις, κερδίζαμε συνειδήσεις. Μέσα από αυτό το “μεγάλο σάλτο” έκανε η ΠΣΟ ποιοτικά και ποσοτικά άλματα. Στον τρόπο λειτουργίας, στην ανανέωση όλων των επιπέδων, στη δομή της, στην εντυπωσιακή μαζικοποίησή της αφού από 40 εκατομμύρια μέλη παραδώσαμε μια ΠΣΟ με 110 εκατομμύρια μέλη. Όμως η πιο σημαντική επιτυχία όλων αυτών των 17 χρόνων είναι η μεγάλη ποιοτική αλλαγή στο περιεχόμενο, στην στρατηγική και στην τακτική της. Αυτό εκφράζεται κυρίως με την ομόφωνη αποδοχή των ντοκουμέντων με ξεκάθαρο ταξικό περιεχόμενο και απόρριψη των ρεφορμιστικών ψευτοθεωριών. Αυτές οι ποιοτικές και ποσοτικές αλλαγές της ΠΣΟ έδωσαν αυτοπεποίθηση, περηφάνια και αξιοπρέπεια στα μέλη μας. Υποχρέωσαν φίλους, εχθρούς και αντίπαλους της ΠΣΟ είτε να την σέβονται είτε να την φοβούνται.
Πόσο άλλαξε η κατάσταση των εργαζομένων διεθνώς τα τελευταία χρόνια;
Η κατάσταση για την Παγκόσμια Εργατική Τάξη τα τελευταία χρόνια επιδεινώνεται διαρκώς. Η διεθνής μπουρζουαζία με τις πολιτικές των κυβερνήσεων της αφαιρούν δικαιώματα και κατακτήσεις. Ο βαθμός εκμετάλλευσης μεγαλώνει διαρκώς, η ανεργία και η αβεβαιότητα, η ανασφάλεια διογκώνονται. Εργασιακά, μισθολογικά, ασφαλιστικά, κοινωνικά υπάρχουν σε όλες τις Ηπείρους ίδιες κατευθύνσεις. Τα επιτελεία των καπιταλιστών εκτιμούν ότι το διεθνές περιβάλλον είναι ευνοϊκό για αυτούς και κλιμακώνουν τις αντεργατικές επιθέσεις τους σε όλα τα επίπεδα και όλα τα μέτωπα. Τελευταία με τον πόλεμο Ρωσίας – ΝΑΤΟ που διεξάγεται στην Ουκρανία η ζωή των Λαών της Ευρώπης και γενικότερα χειροτερεύει ραγδαία. Την ίδια στιγμή τα μονοπώλια κερδίζουν από τις ανατιμήσεις.
Πώς μπορεί το Ταξικό Συνδικαλιστικό Κίνημα να βοηθήσει τους εργαζόμενους να αναπτύξουν κοινούς αγώνες που να αποκτήσουν παγκόσμιες διαστάσεις;
Η ΠΣΟ είναι ένα διεθνές εργατικό “εργαλείο” στα χέρια και για όφελος της Παγκόσμιας Εργατικής Τάξης. Για να μπορεί να παίξει αποτελεσματικά αυτό τον ρόλο χρειάζεται να βασιστεί και να προωθεί την ταξική ενότητα των εργαζομένων. Ξέρουμε όλοι ότι η ενότητα είναι σαν καραμέλα στα χείλη όλων. Άρα για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα το ζήτημα τί ενότητα, με ποιόν ενότητα και με τί στόχο είναι ερωτήματα καθοριστικά.
Ενότητα π.χ. ζητούν οι Παλαιστίνιοι για να αποκτήσουν το δικό τους ανεξάρτητο κράτος, από την άλλη ενότητα ζητάει και το Ισραήλ για να διώξει τους Παλαιστίνιους από τη γη τους…
Στα σύνθετα αυτά ιδεολογικά και θεωρητικά θέματα έχουν γραφτεί αμέτρητα βιβλία και υπάρχει πλούσια πείρα. Δεν χρειάζεται να κάνουμε εμείς στις μέρες μας καμιά νέα ανακάλυψη για τα ζητήματα της ενότητας και του διεθνούς συντονισμού. Οι αγωνιστές μας δεν πρέπει να ξεγελιούνται από τους νεολογισμούς και τις λεξιπλασίες της σοσιαλδημοκρατίας και των ρεφορμιστών.
Μόνο αν κερδίσουμε τις συνειδήσεις, τα μυαλά και τις καρδιές των εργαζομένων με τις αρχές και τις αξίες του ταξικού αγώνα θα μπορέσουμε να είμαστε αντάξιοι των αναγκών της εποχής μας, να πρωτοστατήσουμε στους κοινωνικούς αγώνες και στον διεθνή αγωνιστικό συντονισμό σε περιφερειακό και κλαδικό επίπεδο. Στην εποχή μας με την ρευστότητα και την συνθετότητα των εξελίξεων ο πιο ασφαλής οδηγός είναι η κοσμοθεωρία της Εργατικής Τάξης. Αυτό νομίζω είναι το συμπέρασμα από την ιστορική πείρα τους τρεις προηγούμενους αιώνες.
