Της Μαρί-Κωνστάνς Κων/νου, Υπεύθυνη Ιστορικού Μουσείου και Ιστορικού Αρχείου ΠΕΟ
Η 18η Μαΐου έχει οριστεί από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) ως Διεθνής Ημέρα Μουσείων. Για το 2021, το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) έχει επιλέξει το θέμα ««Το μέλλον των μουσείων: αναστοχασμός και επανεκκίνηση», εμπνευσμένο και από τις συνθήκες που διανύει όλος ο πλανήτης λόγω της πανδημίας.
Στην ανακοίνωσή του, το ICOM προσκαλεί τα μουσεία, τους επαγγελματίες των μουσείων και τις τοπικές κοινωνίες, να σχεδιάσουν, να οργανώσουν και να μοιραστούν νέες δημιουργικές δράσεις και καινοτόμες λύσεις για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων της εποχής μας.
Με δεδομένο ότι την προηγούμενη χρονιά η πανδημία Covid-19 εκτός από το γεγονός ότι προκάλεσε υγειονομική κρίση, έπληξε «κάθε πτυχή της ζωής μας, τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας, καθώς και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τους χώρους κατοικίας και εργασίας. Παράλληλα, διογκώθηκαν προβλήματα που ήδη υπήρχαν, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη δομή των κοινωνιών μας». Πλέον είναι φανερή η σημασία και η ανάγκη της ισότητας. Από το «τσουνάμι» των αλλαγών δεν γλίτωσαν τα μουσεία αλλά και εν γένει ο χώρος του πολιτισμού σοβαρότατες οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις.
Παράλληλα, η παγκόσμια κρίση επιφέρει και επιταχύνει την ψηφιοποίηση των μουσειακών συλλογών και την αναζήτηση νέων μεθόδων για την απόκτηση εμπειριών και τη διάχυση της πολιτισμικής δημιουργίας.
Σε ένα μεταίχμιο για την κοινωνία μας, τα μουσεία καλούνται να γίνουν πρωτοπόροι στη νέα εποχή, σύμφωνα με το ICOM, το οποίο υποστηρίζει ότι «είναι η πλέον κατάλληλη στιγμή να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με το κοινό, να αναζητήσουν νέους ορίζοντες και να επιβεβαιώσουν με αποφασιστικό τρόπο τον ουσιαστικό και καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν για ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον. Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι – περισσότερο από ποτέ άλλοτε – να υπερασπιστούμε τη δημιουργική δύναμη του πολιτισμού, ως μοχλού επανεκκίνησης και αλλαγής στην μετά-Covid εποχή». Λόγω των συνθηκών, η Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2021 θα εορταστεί και φέτος ψηφιακά.
Τα Μουσεία, διαφυλάσσοντας με σεβασμό την ιστορική μνήμη και την παράδοση, αναζητούν νέους προσανατολισμούς για να εμπνεύσουν τον σύγχρονο άνθρωπο και να υπηρετήσουν τις ανάγκες του, εστιάζοντας στην κοινωνική αξία των μουσείων που συνδέεται άμεσα με τη δημιουργία βιωματικών εμπειριών που έχουν ιδιαίτερη σημασία για όλους ανεξαιρέτως τους επισκέπτες. Στο πλαίσιο αυτό, προσπαθούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας και να επιτύχουν τη δύσκολη ισορροπία μεταξύ κληρονομιάς και καινοτομίας συμβάλλοντας στην οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος.
Με την «είσοδο» μας στη σύγχρονη εποχή ολοκληρώσαμε την εγκατάσταση οπτικοακουστικού συστήματος και την δημιουργία ψηφιακού οδηγού ξενάγησης. Δηλαδή, ο επισκέπτης είτε από το χώρο του Ιστορικού Εργατικού Μουσείου ΠΕΟ είτε από το σπίτι του μέσω του κινητού του ή κάποιας άλλης συσκευής που δίνει τη δυνατότητα σύνδεσης με το διαδίκτυο , μπορεί να συνδεθεί με τον ψηφιακό οδηγό και να ακούσει την ιστορία του εργατικού κινήματος της ΠΕΟ, χωρισμένη σε θεματικές, όπως προβάλλονται μέσα στο χώρο του Μουσείου, καθώς και να παρατηρήσει τα διάφορα εκθέματα σε τρεις γλώσσες, Ελληνικά, Αγγλικά και Τούρκικα. Η πρόσβαση στον ψηφιακό οδηγό είναι επίσης εφικτή μέσω του ηλεκτρονικού συνδέσμου http://peoguide.peo.org.cy/ στην ιστοσελίδα της ΠΕΟ.
Η προβολή οπτικοηχητικών ντοκουμέντων έχει ένα διδακτικό και λειτουργικό χαρακτήρα για τον επισκέπτη, ο οποίος θέλει να ανατρέξει στο παρελθόν, αλλά και στο παρόν της ιστορίας της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα.
Ένας άλλος πολύ σημαντικός στόχος μας που πραγματοποιήσαμε και σύντομα θα παρουσιαστεί στο ευρύ κοινό, είναι η ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχείου ΠΕΟ που αποτελείται από γραπτά ιστορικής σημασίας για την ΠΕΟ. Θεωρούμε πως τέτοιου είδους έργα συμβάλλουν στον τομέα της εκπαίδευσης και η διατήρηση και προβολή αρχειακού υλικού συμβάλλει επίσης στην διάσωση του, μιας και αποτελεί κομμάτι της πολιτισμικής και ιστορικής μας κληρονομιάς. Ήδη τα έγγραφα του Ιστορικού Αρχείου μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια που συγκεντρώθηκαν και ταξινομήθηκαν σε ενότητες σε ένα ενιαίο χώρο αποτελούν αντικείμενο μελέτης και ιστορικών πηγών από διαφόρους ιστορικούς ερευνητές, συγγραφείς και άλλους, γεγονός πολύ σημαντικό για εμάς, καθώς τα εκθέματα που προβάλλει συνδέονται άρρηκτα με την ιστορία της κυπριακής εργατικής τάξης- μια πτυχή της κυπριακής ιστορίας που είναι εν μέρει άγνωστη κυρίως στη νέα γενιά.
Οραματιζόμαστε το Ιστορικό Εργατικό Μουσείο να αναδείξει τον κοινωνικό του ρόλο στη κοινωνία, ως φορέας ιστορικής γνώσης σχετικά με τους αγώνες των εργαζομένων απο τις αρχές του αιώνα μας και να βοηθήσει στην κατανόηση θεμάτων που προβάλλονται μέσα στο χώρο του, όπως τα εργατικά δικαιώματα και κεκτημένα, ο ρόλος του συνδικαλισμού και η επαναπροσέγγιση μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εργατικών αγώνων των τότε δεκαετιών ήταν κοινοί.
