Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας έχει 18 μάχιμους επιθεωρητές για 100.000 χώρους εργασίας Παγκύπρια
Το τελευταίο διάστημα τα εργατικά ατυχήματα αυξάνονται ραγδαία με πολλούς εργαζόμενους να χάνουν τη ζωή τους στο μεροκάματο. Όπως αναφέρει με συνέντευξη του στο ΕΒ ο Υπεύθυνος του Γραφείου Ασφάλειας και Υγείας της ΠΕΟ, Νίκος Ανδρέου, από το 2013 και μετά φαίνεται μια αύξηση περίπου 37% ενώ την ίδια στιγμή το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας έμεινε μόνο με 18 μάχιμους επιθεωρητές που καλούνται να επιθεωρούν περίπου 100.000 χώρους εργασίας Παγκύπρια.
Ο Ν. Ανδρέου σημειώνει παράλληλα ότι αυτή την περίοδο με την αύξηση των θερμοκρασιών και τη θερμική καταπόνηση που υπόκεινται οι εργαζόμενοι είναι πιο επιρρεπής στα εργατικά ατυχήματα, καταγγέλλοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις εν μέσω καύσωνα, δεν τερματίζονται οι εργασίες σε χώρους ανοικτών εργοταξίων ή δεν λαμβάνονται μέτρα για προστασία των εργαζομένων. Τονίζει επίσης ότι υπάρχει χάσμα μεταξύ των ποινών που προνοεί ο νόμος σε σχέση με τις ποινές που επιβάλουν τα δικαστήρια όσον αφορά τους εργοδότες που καταδικάζονται ενώ παραθέτει και μερικές από τις προτάσεις της ΠΕΟ για τα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων.
Συνέντευξη στον Σπύρο Σωτηρίου
Τέσσερα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα είχαμε πρόσφατα μέσα σε 10 μέρες. Σε αυτά προστέθηκαν και άλλα σοβαρά εργατικά ατυχήματα. Υπάρχει έξαρση εργατικών ατυχημάτων αυτή την περίοδο;
Τα εργατικά ατυχήματα έχουν αυξητική τάση από το 2013 και μετά. Κατά περιόδους υπάρχει μεγαλύτερη συχνότητα. Σίγουρα αυτή η περίοδος, με την αύξηση των θερμοκρασιών και τη θερμική καταπόνηση που υπόκεινται οι εργαζόμενοι σίγουρα είναι πιο επιρρεπής στα εργατικά ατυχήματα. Γι αυτό χρειάζεται οι εργοδότες αυτή την περίοδο να λαμβάνουν ιδιαίτερα μέτρα προστασίας των εργοδοτουμένων τους.
Αυτή την περίοδο που πολλές μέρες επικρατούν συνθήκες καύσωνα, το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας εκδίδει ανακοινώσεις προτρέποντας τους εργοδότες να αναστέλλουν τις εργασίες τους, για να προστατευτούν οι εργαζόμενοι. Εντούτοις πολλά εργοτάξια συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά. Δεν γίνονται έλεγχοι;
Δυστυχώς ο Κώδικας θερμικής καταπόνησης τον οποίο έκδωσε το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας δίνει το δικαίωμα του αυτοελέγχου στους εργοδότες έτσι ώστε να κάνουν τις δικές τους μετρήσεις και αν υπάρχουν συνθήκες καύσωνα να λαμβάνουν τα μέτρα που προνοεί ο κώδικας. Φαίνεται ότι στην Κύπρο δεν αρέσκονται στο να αυτοελέγχονται και σε συνδυασμό με την αδυναμία του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας να ελέγχει τους χώρους εργασίας οδηγεί στο να μην τερματίζονται οι εργασίες σε χώρους ανοικτών εργοταξίων ή ακόμα να μην λαμβάνονται άλλα μέτρα που πρέπει, με αποτέλεσμα ο κόσμος να κινδυνεύει να πάθει θερμοπληξία ή άλλες επιπλοκές λόγω του καύσωνα.
Που οφείλεται η αδυναμία του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας να επιθεωρεί σωστά;
Ο βασικός λόγος που δεν γίνονται αρκετές επιθεωρήσεις είναι ο μικρός αριθμός επιθεωρητών που υπάρχει. Αυτή τη στιγμή το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας έχει 18 μάχιμους επιθεωρητές που επιθεωρούν χώρους εργασίας και αν λάβουμε υπόψη ότι οι χώροι εργασίας που πρέπει να επιθεωρούνται είναι 100.000 Παγκύπρια αντιλαμβάνεστε το μέγεθος του προβλήματος. Αυτό οφείλεται στο μορατόριουμ προσλήψεων τη στιγμή που επιθεωρητές συνταξιοδοτούνταν και δεν αναπληρώοντο, με αποτέλεσμα να μειωθούν σημαντικά οι επιθεωρητές.
Το Τμήμα ζήτησε από το Υπουργείο Οικονομικών και πήρε κάποιες θέσεις αλλά η διαδικασία πρόσληψης και εκπαίδευσης παίρνει πολλή χρόνο ενώ στο μεταξύ αφυπηρετούν κάποιοι άλλοι. Άρα ο παρονομαστής είναι ο ίδιος.
Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν την αυξητική τάση των εργατικών ατυχημάτων;
Κάθε χρόνο εκδίδεται η Έκθεση για τα Εργατικά Ατυχήματα. Από το 2013 και μετά φαίνεται μια αύξηση περίπου 37%. Δηλαδή από τα περίπου 1300 ατυχήματα που είχαμε το 2012 σήμερα είμαστε στα 2168. Φαίνεται μια μεγάλη αύξηση των ατυχημάτων και το ανησυχητικό είναι ότι δεν λαμβάνονται μέτρα για να μειωθούν.
Που οφείλεται η ραγδαία αύξηση τα τελευταία χρόνια;
Ο βασικός λόγος είναι ότι μεγάλη μερίδα εργοδοτών δεν λαμβάνουν ενδεικνυόμενα μέτρα για να προστατεύσουν τους εργαζόμενους τους.
Το κράτος από τη μια αδυνατεί να ελέγξει το πρόβλημα λόγω του μικρού αριθμού επιθεωρητών και από την άλλη είναι και η πολιτική που ακολουθεί το κράτος προς όφελος των εργοδοτών, να μην πιέζονται ιδιαίτερα μετά την κρίση του 2013.
Τίθεται και θέμα ποινών για τους εργοδότες που παρανομούν στα θέματα ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων; Είναι αυστηρές οι ποινές που επιβάλλονται;
Εδώ υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ των ποινών που προνοεί ο νόμος, οι οποίες είναι πολύ αυστηρές (μέχρι 80.000 ευρώ πρόστιμο ή 4 χρόνια φυλακή ή και οι δυο ποινές μαζί), αλλά οι ποινές που επιβάλλονται από τα δικαστήρια είναι πολύ χαμηλές. Η μέγιστη ποινή που μπαίνει είναι 20.000 ευρώ πρόστιμο για θανατηφόρο ενώ οι εργοδότες που τιμωρήθηκαν με φυλάκιση είναι ελάχιστοι.
Που οφείλεται αυτό το πρόβλημα; Υπάρχει πρόβλημα στην τεκμηρίωση από την Αστυνομία;
Η τεκμηρίωση γίνεται από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας που κάνει τη διερεύνηση και καταθέτει την αγωγή στο Δικαστήριο. Τεκμηριώνονται οι υποθέσεις διότι καταδικάζονται οι εργοδότες. Από τη στιγμή που καταδικάζονται σημαίνει ότι παραβιάζουν τη νομοθεσία. Το πρόβλημα είναι οι ποινές που επιβάλλονται από τα δικαστήρια.
Ποια μέτρα εισηγείται η ΠΕΟ για αποτροπή των εργατικών ατυχημάτων;
Η ΠΕΟ εισηγείται σειρά μέτρων. Στείλαμε και ολοκληρωμένες προτάσεις στην Υπουργό Εργασίας μέσα από υπόμνημα μετά την Παγκύπρια Συνδιάσκεψη των Επιτροπών Ασφάλειας και Υγείας. Πρώτιστα, πρέπει να υπάρχει εκπαίδευση των εργαζομένων για τα θέματα ασφάλειας και υγείας. Ιδιαίτερα στους νεοεισερχόμενους που είναι μια κατηγορία επιρρεπής στα ατυχήματα λόγω της απειρίας και της άγνοιας.
Εισηγούμαστε μεταξύ άλλων τη στελέχωση του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας για να μπορεί να ανταποκρίνεται στον έλεγχο και επιβολή της νομοθεσίας. Ζητήσαμε να ψηφιστεί η νομοθεσία για την επιβολή των εξωδίκων, η οποία πέρασε πρόσφατα από τη Βουλή και αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια των επιθεωρητών για να εφαρμόζεται πιο εύκολα η νομοθεσία. Επίσης, ζητούμε να γίνεται περισσότερος έλεγχος για την γραπτή εκτίμηση κινδύνου που πρέπει να έχουν όλοι οι εργοδότες. Εισηγούμαστε εισαγωγή της υποχρεωτικής κατάρτισης των νεοεισερχομένων, ιδιαίτερα στους κλάδους υψηλού κινδύνου και εκεί επαναφέρουμε την εισήγηση μας για την έκδοση κάρτας κατάρτισης για θέματα ασφάλειας και υγείας που θα αποτελεί προϋπόθεση για εργασία. Εισαγωγή των υποχρεωτικών προτύπων επαγγελματικών προσόντων που να διασυνδέονται με τα θέματα ασφάλειας και υγείας.
Υπήρξε ανταπόκριση από την Υπουργό Εργασίας στις εισηγήσεις της ΠΕΟ;
Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν είχαμε κάποια συνάντηση, ούτε αποτέλεσμα για υιοθέτηση έστω κάποιων από τις εισηγήσεις μας. Αντιθέτως, όποτε συμβεί κάποιο σοβαρό εργατικό ατύχημα υπάρχουν εξαγγελίες ότι θα ληφθούν μέτρα, γίνονται συσκέψεις αλλά στην πράξη δεν λαμβάνονται ιδιαίτερα μέτρα.
Από την έντυπη έκδοση του Ε.Β.
