Εν μέσω πανδημίας και των συνεπειών της αποχαιρετούμε το 2020. Με το βλέμμα στραμμένο στο 2021, ο ΓΓ της ΠΕΟ Πάμπης Κυρίτης τονίζει πως αν είναι κάτι που εξόφθαλμα έχει αναδειχθεί μέσα από την κρίση της πανδημίας, είναι το γεγονός ότι αυτό που χρειάζεται σήμερα η κοινωνία είναι ρυθμίσεις και όχι απορυθμίσεις, μέτρα προστασίας των εργαζομένων από την αυθαιρεσία και την ασυδοσία των εργοδοτών. Σε συνέντευξη του στην εφημερίδα ΧΑΡΑΥΓΗ, ο ΓΓ της ΠΕΟ σημειώνει ότι προτεραιότητα είναι η κατοχύρωση μισθών και όρων απασχόλησης, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την νομοθετική υποχρέωση για εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και με τη θεσμοθέτηση μηχανισμού για τον καθορισμό κατώτατων μισθών και για εκείνους τους εργαζόμενους οι οποίοι για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Σχολιάζοντας μεταξύ άλλων την αύξηση των εργατικών ατυχημάτων τα τελευταία χρόνια υπενθυμίζει ότι η ΠΕΟ επανειλημμένα κατέθεσε προτάσεις για βελτίωση της κατάστασης στους χώρους εργασίας, χωρίς δυστυχώς ουσιαστική ανταπόκριση από κυβερνητικής πλευράς.
Πως αξιολογείτε τα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί λόγω της πανδημίας; Χρειάζεται να επεκταθούν, είτε χρονικά είτε σε περιεχόμενο;
Η ΠΕΟ από την πρώτη στιγμή, στην αντιμετώπιση της πανδημίας πρόταξε δυο βασικές παραμέτρους. Η πρώτη, ότι η προστασία της δημόσιας υγείας και της ανθρώπινης ζωής είναι ύψιστη προτεραιότητα. Η δεύτερη, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μετακυλιστεί ο λογαριασμός και αυτής της κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων. Απαίτησε ουσιαστικό κοινωνικό διάλογο και έβαλε τη σφραγίδα της στην αρχιτεκτονική των σχεδίων στήριξης όσο και στο εύρος της κάλυψης τους. Πέτυχε τη διασύνδεση της όποιας στήριξης προς τις επιχειρήσεις και τους εργοδότες, με την υποχρέωση να μην προχωρήσουν σε απολύσεις και να σεβαστούν τους μισθούς και τα υπόλοιπα δικαιώματα των εργαζομένων.
Σήμερα, είναι ξεκάθαρο ότι η κατάσταση στην οικονομία επιβάλλει την συνέχιση από το κράτος των πολιτικών στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την κρίση. Ο κρατικός προϋπολογισμός όπως και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό για την χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων και τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Όσο αφορά την προσπάθεια να μετακυλιστεί ο λογαριασμός της κρίσης, εμείς δεν έχουμε ψευδαισθήσεις. Για μας είναι αναμενόμενο ότι και αυτή τη φορά οι εργοδότες θα κάνουν ότι μπορούν για να φορτώσουν το λογαριασμό στους εργαζόμενους. Οι πιέσεις ήδη έχουν ξεκινήσει, ιδιαίτερα στην κατεύθυνση της μείωσης των μισθών και της περικοπής παρεμφερών ωφελημάτων.
Πριν την κρίση ξεκίνησε μια προσπάθεια για νομοθετική κατοχύρωση όρων των συλλογικών συμβάσεων, αλλά έμεινε στη μέση και η Κυβέρνηση έχει μεταθέσει τη συζήτηση για μεταγενέστερο στάδιο. Ποια είναι η θέση της ΠΕΟ;
Αν το κράτος συνεχίσει να είναι απαθές και δεν παρέμβει ενεργά ώστε να μην επιτραπεί η εκμετάλλευση της κρίσης ξανά από τους εργοδότες, τότε στην πράξη όχι μόνο θα διευρυνθεί ακόμα περισσότερο η κοινωνική ανισότητα αλλά θα υποσκαφθεί και η προοπτική επανόδου σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, η οποία είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την εσωτερική ζήτηση και τη διατήρηση της καταναλωτικής ικανότητας των πολιτών. Αν κυριαρχήσουν ξανά πολιτικές σκληρής λιτότητας και συρρίκνωσης των εισοδημάτων των εργαζομένων, το αποτέλεσμα θα είναι ένας νέος φαύλος κύκλος ύφεσης και ανεργίας.
Αν είναι κάτι που εξόφθαλμα έχει αναδειχθεί μέσα από την κρίση της πανδημίας, είναι το γεγονός ότι αυτό που χρειάζεται σήμερα η κοινωνία είναι ρυθμίσεις και όχι απορυθμίσεις, μέτρα προστασίας των εργαζομένων από την αυθαιρεσία και την ασυδοσία των εργοδοτών. Με προτεραιότητα την κατοχύρωση μισθών και όρων απασχόλησης, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την νομοθετική υποχρέωση για εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και με τη θεσμοθέτηση μηχανισμού για τον καθορισμό κατώτατων μισθών και για εκείνους τους εργαζόμενους οι οποίοι για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Οι αριθμοί των εργατικών ατυχημάτων είναι ανησυχητικοί. Πού το αποδίδεται και ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν;
Η δημοσιοποίηση των τελικών αποτελεσμάτων των γνωστοποιηθέντων εργατικών ατυχημάτων για το 2019, επιβεβαιώνει την αρνητική κατάσταση σ’ ότι αφορά τον τομέα της Ασφάλειας και Υγείας. Από το 2015-2019 τα εργατικά ατυχήματα αυξήθηκαν κατά 30,2%. Όλη η μείωση που πραγματοποιήθηκε τα χρόνια 2008-2013 (35%) εξανεμίστηκε.
Αυτά τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την θέση της ΠΕΟ ότι μεγάλη μερίδα εργοδοτών, με στόχο την αύξηση των κερδών, επιλέγει την εντατικοποίηση της εργασίας, την υποβάθμιση των μέτρων και τη μη επένδυση στον τομέα της Ασφάλειας και Υγείας.
Η ΠΕΟ επανειλημμένα κατέθεσε προτάσεις για βελτίωση της κατάστασης στους χώρους εργασίας, χωρίς δυστυχώς ουσιαστική ανταπόκριση από κυβερνητικής πλευράς. Οι προτάσεις μας, μεταξύ άλλων, αφορούν στην υποχρεωτική παροχή εκπαίδευσης στους εργαζόμενους στα θέματα Ασφάλειας και Υγείας, στην εντατικοποίηση των επιθεωρήσεων του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας στους χώρους εργασίας, στον έλεγχο ότι υπάρχει και τηρείται σχέδιο ασφάλειας και υγείας και ότι οι προβλεπόμενες από το νόμο Επιτροπές Ασφάλειας υπάρχουν και λειτουργούν, στην παραδειγματική τιμωρία όσων παραβιάζουν την νομοθεσία. Το βασικό δικαίωμα κάθε εργαζόμενου να εργάζεται με ασφάλεια και υγεία δεν προστατεύεται με ευχολόγια αλλά με μέτρα και πολιτικές.
Πως κρίνεται τη μέχρι στιγμής εφαρμογή του ΓΕΣΥ;
Το ΓΕΣΥ αποτελεί για την ΠΕΟ μια σημαντική κοινωνική κατάκτηση των εργαζομένων. Παρά την επίθεση που δέχτηκε η ιδέα του κοινωνικά προσανατολισμένου ΓΕΣΥ και παρά την υπόσκαψη που έτυχε και συνεχίζει να τυγχάνει από κύκλους που έχουν συμφέρον από την εκτροπή ή την αποτυχία του, θεωρώ ότι όλοι εμείς που παλέψαμε, για ΓΕΣΥ κοινωνικό και αλληλέγγυο και όχι προϊόν Ασφαλιστικών εταιρειών, σήμερα είμαστε δικαιωμένοι. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι αδιαφορούμε για προβλήματα και παραλείψεις που εμφανίζονται στη λειτουργία του, ιδιαίτερα όταν λόγω τέτοιων προβλημάτων καταβάλλεται προσπάθεια απαξίωσης και αμφισβήτησης του.
Το Υπ. Υγείας έχει ευθύνη σε συνεργασία με τον ΟΑΥ, να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα για σωστό έλεγχο, καταπολέμηση καταχρήσεων και σωστή λειτουργία των παροχών, με γνώμονα πάντα την ποιοτική εξυπηρέτηση των δικαιούχων.
Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για σωστή λειτουργία του ΓΕΣΥ είναι να υπάρχουν δυνατά, σωστά στελεχωμένα δημόσια νοσηλευτήρια. Η κυβέρνηση παρά τις διακηρύξεις και τις δηλώσεις, πολύ λίγα έπραξε για να μπορούν τα δημόσια νοσηλευτήρια να είναι στην πράξη η ραχοκοκαλιά του ΓΕΣΥ και παράγοντας εξισορρόπησης του συστήματος.
Έντονος προβληματισμός επικρατεί επίσης για το συνταξιοδοτικό (ΤΚΑ και Ταμεία Προνοίας). Η ΠΕΟ έχει καταθέσει προτάσεις για διόρθωση των προβλημάτων ή/και στρεβλώσεων;
Είναι πλέον γενική διαπίστωση ότι οι στρεβλώσεις και τα προβλήματα που υπάρχουν στο Νόμο για τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις έχουν αναδειχθεί με πολύ πιο έντονο τρόπο λόγω της πανδημίας. Είναι φανερό ότι χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο κοινωνικής ασφάλισης το οποίο να είναι προσιτό και κατανοητό στους ασφαλισμένους. Σε πρώτη προτεραιότητα διεκδικούμε επαναξιολόγηση με στόχο την κατάργηση της μείωσης κατά 12% του ύψους της θεσμοθετημένης σύνταξης για όσους την λαμβάνουν στο 63ο έτος της ηλικίας τους, σύνταξη χηρείας σε όλους τους χήρους, αύξηση της περιόδου πληρωμής ανεργιακού επιδόματος, σχέδιο πληρωμένης γονικής άδειας και άδειας πατρότητας, βελτίωση των προϋποθέσεων για παροχή σύνταξης ανικανότητας και τροποποίηση των διαδικασιών και του τρόπου εξέτασης των αιτήσεων στο Τ.Κ.Α. έτσι που να μην παρουσιάζονται τα σημερινά φαινόμενα των πολύμηνων καθυστερήσεων και των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Το κυπριακό βρίσκεται σε στασιμότητα και επικρατεί έντονη ανησυχία για την επόμενη μέρα. Πως το σχολιάζετε;
Τα δεδομένα που διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης και άγονης στασιμότητας, ιδιαίτερα μετά την εκλογή Τατάρ στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας και η κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας έχουν δημιουργήσει μια ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη κατάσταση στο κυπριακό.
Αντικειμενικά προσεγγίζοντας τις εξελίξεις, μακριά από φανατισμούς και «πατριωτικές» ρητορείες, η μόνη οδός ανακοπής των αρνητικών δεδομένων στο κυπριακό είναι η άμεση επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν και στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες. Η δική μας πλευρά έχει υποχρέωση να διαχειριστεί την κινητικότητα που υπάρχει σήμερα εν όψεις μιας πιθανής πενταμερούς που σκέφτεται να συγκαλέσει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ με τρόπο που να πείθει εαυτούς και αλλήλους ότι ως Ελληνοκυπριακή πλευρά έχουμε θέληση και βούληση για να προχωρήσουμε μπροστά και να λύσουμε το κυπριακό.
Μαζί με τις τουρκοκυπριακές συνδικαλιστικές οργανώσεις μέλη της ΠΣΟ και παρά τις δυσκολίες που δημιουργεί η πανδημία, θα συνεχίσουμε τις κοινές ενέργειες και πρωτοβουλίες με στόχο την ανάδειξη του κοινού στόχου της λύσης και επανένωσης.
Τόσο η ΠΕΟ όσο και τα Τ/κ συνδικάτα με τα οποία αναπτύσσουμε αυτή την κοινή δράση, έχουμε απορρίψει εδώ και χρόνια παλιές και «νέες» ιδέες οι οποίες ουσιαστικά βάζουν στο τραπέζι τη διχοτόμηση και τη λύση δύο κρατών.
Για εμάς είναι σαφές ότι η επανένωση της πατρίδας μας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα από την μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε δικοινοτικό, διζωνικό, ομόσπονδο κράτος, με μια κυριαρχία, μια ιθαγένειά και μια διεθνή προσωπικότητα. Χωρίς ξένους στρατούς, χωρίς προστάτες και κηδεμόνες.
Οι συνθήκες είναι δύσκολες. Αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα, μέχρι την επίτευξη του αποτελέσματος το οποίο επιδιώκουμε.
Τι μήνυμα στέλνετε στους εργαζόμενους εν όψει της νέας χρονιάς;
Το μήνυμα της ΠΕΟ προς τους εργαζόμενους ενόψει της νέας χρόνιας είναι ότι και μέσα στις συνθήκες της πανδημίας πρέπει να μείνουμε δυνατοί. Mε την ισχύ της οργανωμένης δράσης και της συλλογικής εκπροσώπησης, να συνεχίσουμε ως κίνημα των εργαζομένων να σφραγίζουμε τις εξελίξεις, προστατεύοντας έτσι τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις μας.
Άλλος αποτελεσματικός δρόμος δεν υπάρχει.
Από: ΧΑΡΑΥΓΗ
