Οι Βρυξέλλες είναι ένα πεδίο μάχης μεταξύ των εταίρων και η Ομάδα Εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή, Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) προσπαθεί να φέρει το συνδικαλιστικό κίνημα στην διαδικασία της λήψης αποφάσεων, τονίζει με συνέντευξη του στο ΕΒ ο πρόεδρος της Ομάδας Εργαζομένων στην ΕΟΚΕ, Oliver Ropke. Οι εργαζόμενοι και το συνδικαλιστικό κίνημα, τονίζει, χρειάζονται την Επιτροπή των Εργαζομένων στην ΕΟΚΕ γιατί οι εργοδότες έχουν άλλα μέσα για να επηρεάζουν τις αποφάσεις που εμείς δεν έχουμε.
Ο κ. Ropke βρέθηκε στην Κύπρο ως προσκεκλημένος της ΠΕΟ και μίλησε στην ημερίδα με θέμα «Η νομοθετική κατοχύρωση ελάχιστων μισθών ως μέρος της διαδικασίας ρύθμισης των Εργασιακών Σχέσεων». Σχολιάζοντας την πρόταση-οδηγία της ΕΕ για τον κατώτατο μισθό, υποδεικνύει ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις θα πρέπει να είναι η ουσία και o θεσμοθετημένος κατώτατος μισθός είναι δευτερεύουσα λύση.
Ο ρόλος της ΕΟΚΕ είναι συμβουλευτικός. Λαμβάνονται υπόψη οι διαπιστώσεις και οι προτάσεις της σε επίπεδο ΕΕ;
Προσπαθούμε να υψώσουμε την φωνή της κοινωνίας στην Ευρώπη αφού όπως συχνά αναφέρεται, οι Βρυξέλλες είναι ένα πεδίο μάχης μεταξύ των εταίρων και εμείς ως ομάδα των εργαζομένων προσπαθούμε να φέρουμε το συνδικαλιστικό κίνημα στην διαδικασία της λήψης αποφάσεων όπως έχετε πει μέσα από τις προτάσεις. Η εμπειρία μας δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει διαφορά και να έχουμε ένα στρατηγικό ρόλο όπως στην περίπτωση της οδηγίας για τους κατώτατους μισθούς ως ΕΟΚΕ είχαμε δώσει την άποψη μας πριν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την παρουσιάσαμε στο ΕΚ. Επίσης έχουμε την περαιτέρω συμμετοχή των εργαζομένων στα θέματα που τους αφορούν όπου και πάλι εγείραμε το ζήτημα μέσα από μια μελέτη με στοιχεία και εισηγήσεις, ετοιμάσαμε γνωμοδότηση η οποία τώρα είναι μπροστά στο ΕΚ για την ετοιμασία ενός νομοθετικού πλαισίου. Επομένως στην ερώτηση σας απαντώ ναι, έχουμε επίδραση, παίζουμε ένα σημαντικό ρόλο όμως χρειάζεται να το βελτιώσουμε. Συνολικά όμως οι εργαζόμενοι και το συνδικαλιστικό κίνημα χρειάζονται την Επιτροπή των Εργαζομένων στην ΕΟΚΕ γιατί οι εργοδότες έχουν άλλα μέσα για να επηρεάζουν τις αποφάσεις που εμείς δεν έχουμε. Η επιτροπή εργαζομένων είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους εργαζόμενους.
Αναφερόμενος στη στρατηγική κοινωνικής ανάκαμψης και ανασυγκρότησης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης covid-19 έχετε ζητήσει επανειλημμένα να βασιστούν οι πρωτοβουλίες, στην αλληλεγγύη και σε μέτρα για προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Υλοποιείται αυτό το πράγμα από την ΕΕ;
Αυτό θα πρέπει να είναι το βασικό συμπέρασμα από αυτή την κρίση, ότι οι συνταγές του παρελθόντος ήταν λανθασμένες, ότι σε χώρες όπως η Κύπρος έχουν υποφέρει από αυτές τις συνταγές, τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, τα μέτρα λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις. Για αυτό το λόγο από την αρχή της κρίσης καλέσαμε για διαφορετικές πολιτικές, για προσεγγίσεις που θα βασίζονται όπως έχετε αναφέρει στην αλληλεγγύη. Για μια προσέγγιση όπου η κοινωνική και η οικονομική ανάκαμψη θα συμβαδίζουν, διαφορετικά η ανάκαμψη δεν θα είναι βιώσιμη εφόσον οι εργαζόμενοι δεν θα ωφελούνται από αυτήν. Από την μια πλευρά με αυξήσεις μισθών αντί μειώσεων , με αύξηση της αγοραστικής τους δύναμης και από την άλλη με ενδυνάμωση των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Αυτή είναι η ξεκάθαρη άποψη μας. Θεωρώ ότι κάποιοι από αυτούς που παίρνουν τις αποφάσεις μας καταλαβαίνουν αλλά δυστυχώς όχι όλοι. Για αυτό θεωρώ ότι τώρα είναι η ώρα, τα αιτήματα μας είναι εκεί, ο ΕΠΚΔ είναι εκεί και πρέπει να τον εφαρμόσουμε τώρα και όχι να περιμένουμε μέχρις ότου θα έχουμε καλύτερες συνθήκες. Από την άλλη βλέποντας το πρόγραμμα της Ευρ. Επιτροπής έχω σοβαρές ανησυχίες, βλέπω μόνο λίγες πρωτοβουλίες που να έχουν σχέση με την κοινωνική Ευρώπη π.χ. η σύσταση για ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα αλλά όχι για εφαρμογή του ΕΠΚΔ στο σύνολο του. Αυτό για μας σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να εξασκούμε πίεση και χωρίς την πίεση από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν θα υπάρξει αλλαγή της πλεύσης.
Επικρατούν άλλες προτεραιότητες στην ΕΕ; Τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα;
Δυστυχώς ακόμη και μετά την πανδημία παρατηρούμε ότι υπάρχει λάθος στην οικοδόμηση της ΕΕ. Δημιουργήθηκε ως ΕΟΚ και μετατρέπεται ολοένα σε πολιτική ένωση αλλά όχι σαν κοινωνική ένωση. Η δημιουργία της ενιαίας αγοράς μετρά περισσότερο από τα βασικά κοινωνικά δικαιώματα. Όταν αναφέρομαι σε λάθος στην οικοδόμηση της ΕΕ εννοώ τις συνθήκες που διέπουν την λειτουργία της όπου η αγορά υπερέχει των βασικών κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως επίσης και των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων. Είναι γι’ αυτό που διεκδικούμε ένα κοινωνικό πρωτόκολλο, που δεν το έχουμε ακόμη επιτύχει. Πρέπει να συνεχίσουμε ως συνδικαλιστικό κίνημα να ασκούμε πιέσεις για να τηρήσει η ΕΕ τις εξαγγελίες της γιατί τώρα δεν τις ακολουθεί και δεν εφαρμόζει τον ΕΠΚΔ. Όπως έχω ήδη αναφέρει πρέπει να δοθεί προτεραιότητα έναντι των οικονομικών ελευθεριών.
Αυτή την περίοδο στην ΕΕ γίνεται μεγάλη συζήτηση για την εφαρμογή των κατώτατων μισθών. Ποια είναι κατά την άποψη σας η σημασία αυτής της πρότασης οδηγίας προς τα κράτη;
Πρώτα από όλα η Επιτροπή Εργαζομένων είχε θέσει το θέμα για αξιοπρεπή μισθό που θα διασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση και για αυτό είμαστε υπέρ της πρωτοβουλίας για την οδηγία των κατώτατων μισθών. Αλλά πάνω από όλα για μια οδηγία που θα στηρίζει την εφαρμογή των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι η ουσία θα πρέπει να είναι η ουσία, o θεσμοθετημένος κατώτατος μισθός είναι δευτερεύουσα λύση, γι ‘αυτό αν κάποιος κοιτάξει πιο αναλυτικά το περιεχόμενο της προτεινόμενης οδηγίας θα διαπιστώσει ότι το βασικό ζητούμενο είναι τα κράτη μέλη να πάρουν μέτρα για την στήριξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, θα πρέπει να είναι ακόμη και υποχρεωμένοι σε περίπτωση που το ποσοστό κάλυψης είναι για παράδειγμα κάτω από το 70%. Αυτά είναι λοιπόν για μένα τα πιο σημαντικά σημεία σε αυτή την οδηγία. Πως θα εφαρμοστούν ο θεσμοθετημένος κατώτατος μισθός ή στήριξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων αυτό θα πρέπει να εναπόκειται στην ευχέρεια του κάθε κράτους. Γι ‘ αυτό και η Ευρώπη δεν πρέπει να παρεμβαίνει σε λειτουργικά συστήματα εργασιακών σχέσεων. Για μένα στο τέλος δεν υπάρχει άλλη επιλογή παρά ένα σύστημα όπου οι εργαζόμενοι θα απολαμβάνουν αξιοπρεπείς μισθούς. Για να υπογραμμίσω πόσο επείγον είναι το ζήτημα των κατώτατων μισθών στην Ευρώπη σήμερα θέλω να αναφέρω ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία σήμερα 24 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην Ευρώπη αμείβονται με ελάχιστους μισθούς κάτω από το όριο της φτώχειας και ότι μόνο δύο στους πέντε εργαζόμενους αμείβονται με μισθούς που είναι αποτέλεσμα συλλογικής διαπραγμάτευσης
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα τα συνδικάτα στην ΕΕ;
Μια πρόκληση που αντιμετωπίζουν όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι οι αλλαγές στην αγορά εργασίας, έχουμε νέους τομείς της οικονομίας νέες μορφές απασχόλησης, έχουμε αυτό-εργοδοτούμενους. Όλες αυτές οι εξελίξεις δυσκολεύουν τις συνδικαλιστικές οργανώσεις στην οργάνωση των εργαζομένων. Το ζήτημα είναι ότι ενώ έχουμε νέες δομές, νέες μορφές απασχόλησης , τα προβλήματα παραμένουν τα ίδια, στην περίπτωση της ψηφιοποίησης και των εργαζομένων στις πλατφόρμες, η εκμετάλλευση είναι όπως και εκατό χρόνια πριν και για αυτό θα πρέπει να βρούμε τρόπους να οργανώσουμε αυτούς τους εργαζόμενους. Θα πρέπει να προσαρμόσουμε τις νομοθεσίες και τις συνδικαλιστικές δομές. Αυτή θεωρώ είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις αυτή την στιγμή. Μια άλλη μεγάλη πρόκληση είναι η ολική αλλαγή στην βιομηχανική βάση. Είναι βασικό καθήκον των συνδικάτων η πράσινη συμφωνία να είναι μια κοινωνική συμφωνία, δεν πρέπει να είναι ένα σύνθημα κενού περιεχομένου αλλά να γίνει πράξη. Το έχω αναφέρει και προηγουμένως, πρέπει να ενδυναμώσουμε την φωνή των εργαζομένων, θα πρέπει να επιμείνουμε από την ΕΕ και τα κράτη μέλη ότι θα διαφυλαχθεί η βιομηχανική βάση, χρειαζόμαστε κατά κάποιον τρόπο χαρτογράφηση της απασχόλησης στην Ευρώπη και οι περιοχές που θα χτυπηθούν πιο σκληρά από αυτή την μετάβαση θα πρέπει να υποστηριχθούν. Μόνο τότε θα είμαστε σίγουροι ότι κανένας δεν θα αφεθεί πίσω. Αυτή ήταν η υπόσχεση της ΕΕ προς τους εργαζόμενους. Αν η ΕΕ δεν θέλει να χάσει την αξιοπιστία της έναντι των εργαζομένων θα πρέπει να το πράξει. Μια τελευταία πρόταση για το θέμα, είναι και για μας την ομάδα των εργαζομένων στην ΕΟΚΕ μια πρόκληση, είμαστε 130 συνδικαλιστές από όλα τα κράτη-μέλη και θα πρέπει να επιμείνουμε σε αυτό τον στόχο.
Υπάρχει συντονισμένη επίθεση κατά των εργαζομένων από τους κυρίαρχους κύκλους της ΕΕ;
Υπάρχει προσπάθεια για επίθεση σε βάρος των δικαιωμάτων των εργαζομένων και για να αδυνατίσει το ίδιο το συνδικαλιστικό κίνημα, όμως αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτό υπήρχε και προηγουμένως από τους εργοδότες και σήμερα με τις αναφορές για περισσότερη κοινωνική Ευρώπη αυτό τους κάνει πιο επιθετικούς, ανησυχούν γιατί μετά από δεκαετίες δεν μπορούν να καθορίσουν την ατζέντα μόνοι τους. Υπάρχει προσπάθεια από τους επιχειρηματικούς κύκλους να γυρίσει το ρολόι πίσω, όμως είναι κάτι που δεν θα αποδεχθούμε. Στόχος μας ως ομάδα των εργαζομένων είναι να κτίσουμε μια συνεργασία με άλλες κοινωνικές ομάδες. Να διασφαλίσουμε ότι η οργανωμένη κοινωνία των πολιτών σε συνεργασία με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι στο ίδιο επίπεδο με τους επιχειρηματικούς κύκλους.
Ποιο μήνυμα θέλετε να μεταφέρετε στους Κύπριους εργαζόμενους;
Από την ημέρα που ανάλαβα την προεδρία της ομάδας των εργαζομένων αυτή είναι η 3η μου επίσκεψη στην Κύπρο. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι μου αρέσει η χώρα αλλά και στο γεγονός ότι το συνδικαλιστικό κίνημα έχει έναν ενεργό ρόλο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η επιδίωξη είναι η σύνδεση των ευρωπαϊκών θεμάτων με τις τοπικές εξελίξεις όπως είναι το παράδειγμα με τους κατώτατους μισθούς. Χαιρετίζω αυτή την προσπάθεια, αυτός είναι και ο λόγος της παρουσίας μου, να συζητήσω με την ΠΕΟ με την Υπουργό, με το κοινοβούλιο και άλλους παράγοντες. Θεωρώ ότι το συνδικαλιστικό κίνημα της Κύπρου έχοντας υπόψιν το μέγεθος της χώρας διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στα ευρωπαϊκά θέματα και θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου εκ μέρους όλων των μελών της ομάδας για την αφοσίωση σε ότι αφορά τις διεκδικήσεις των εργαζομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του ΕΒ
